مبینا قراباغی در مرزِ سبزیِ باغ‌ها و سپیدیِ توده‌های ابر در حوالی قله‌ها، جایی که رودخانه از دل بینالود می‌گذرد، روستای ییلاقی زشک در ۲۰ کیلومتری مشهد رونمایی می‌شود؛ جایی که هر فصل، چهره‌ای تازه از طبیعت اطراف خراسان رضوی را آشکار می‌کند. فاصله اندک آن از مشهد، باغ‌های پرمیوه، رودخانه‌ای زلال و نسیم خنک کوهستان، اینجا را به مقصدی محبوب برای گردشگران و کوهنوردان بدل کرده است. زشک که در ارتفاع حدود ۲,۲۳۰ متری از سطح دریا آرام گرفته، نقطه آغاز مسیرهای صعود به قله‌های چمن و شیرباد است و مژده آنکه در چهار فصل سال، چهره‌ای تازه و تماشایی به خود می‌گیرد؛ از بهار پرشکوفه تا زمستان سپیدپوشی که حیرت‌انگیز است. چشمه‌ها، آبشارها، و اقامتگاه‌های بوم‌گردی محلی، سفر را لذت‌بخش و سرگرم‌کننده می‌کنند. از اینجا به بعد، راهی کوه و رود و باغ‌های زشک می‌شویم؛ آماده‌اید؟ پس اندکی دست بجنبانید و همراه ما بمانید.
روستای ییلاقی زشک کجاست؟
روستای زشک، از دهستان شاندیز در شهرستان طرقبه‌شاندیزِ استان خراسان رضوی، در امتداد جنوب‌شرقی رشته‌کوه بینالود قرار گرفته است. این ییلاق خوشآبوهوا حدود ۲۰ کیلومتر با شهر مشهد فاصله دارد و با چشمه‌های پرآب، باغ‌های میوه و رودخانه‌اش شناخته می‌شود. بر اساس سرشماری صورت گرفته در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن نزدیک به ۱,۸۳۶ نفر بوده که انتظار می‌رود، صرف‌نظر از افزایش یا کاهش جمعیت در طول این سال‌ها، در ایام گردشگری به‌واسطه مسافران تابستانی افزایش قابل‌توجهی پیدا می‌کند. به جرات می‌توان این‌چنین اذعان داشت که قرارگیری زشک در مسیر قله‌های چمن و شیرباد، این روستا را به دروازه‌ای طبیعی برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی تبدیل کرده است.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، روستای زشک؛ حدود ۲۰ کیلومتر جنوب‌شرقی مشهد در امتداد رشته‌کوه بینالود
مسیر دستیابی به ییلاق زشک مشهد
برای رسیدن به ییلاقِ تو گویی بی‌نظیر زشک در حومه مشهد، از انتهای بلوار وکیل‌آباد وارد جاده شاندیز شوید، سپس مسیر تقریبا ۱۵ کیلومتری شاندیز را طی کرده تا به روستا برسید. مسافت از مرکز مشهد حدود ۵۰ کیلومتر و زمان سفر با خودروی شخصی تقریبا ۸۰ دقیقه است. اگر با وسایل حمل‌ونقل عمومی سفر می‌کنید، از ایستگاه متروی وکیل‌آباد خارج شده و با اتوبوس‌های خط ۱۲۳ یا ۱۲۴ یا تاکسی شهری و اینترنتی، خودتان را به زشک برسانید. بی‌راه نیست اگر بگوییم که این دسترسی نسبتا راحت، گردشگران را بی‌نیاز از پیمودن مسیرهای پیچیده کرده و تجربه‌ای بی‌دغدغه در دل طبیعت رقم می‌زند.
معنی زشک چیست؟
نام «زشک» (گاهی «زواشک» در زبان محلی) اشاره به «چشمه‌های جوشان» دارد؛ این واژه بازتاب‌دهنده حضور چشمه‌های فراوان و پویا در روستا است. مهر تایید بر این ادعا وقتی که در مسیر رودخانه خشک‌شده پیش می‌روید، چند صد متر دورتر با فوران آب از دل زمین کوبیده می‌شود. این ویژگی طبیعی، نام زشک را به نمادی از سرزندگی و شکوفایی محیط بدل ساخته و جایگاهش را در دل رشته‌کوه بینالود برجسته کرده است.
آب و هوای زشک
روستای زشک، واقع در ارتفاع حدود ۱,۴۰۰ متری از سطح دریا در دامنه رشته‌کوه بینالود، از اقلیمی کوهستانی معتدل برخوردار است. تابستان‌ها در این منطقه خنک و مطبوع جریان دارد، به‌گونه‌ای که گردشگران از گرمای شهر مشهد پناه به این ییلاق خوشآبوهوا می‌برند؛ زمستان‌ها نیز سرد و برفی است و مناظری زمستانی پدید می‌آورد. بهار و پاییز با تغییر رنگ طبیعت و هوایی ملایم، بهترین زمان برای بازدید به‌شمار می‌آیند. این ویژگی اقلیمی در رشد باغات میوه، رونق گردشگری و پوشش گیاهی منطقه نقشی بس چشم‌گیر دارد.
بهترین زمان بازدید از طبیعت زشک مشهد
بهترین زمان بازدید از زشک، فصل‌های بهار و تابستان هستند که هوایی معتدل و سرشار از شکوفه‌ها و پوشش گیاهی فراهم می‌آورند. بهار، با باغ‌های پرطراوت و گل‌های وحشی، شور و شادابی را به همراه دارد؛ تابستان نیز به‌واسطه خنکی لطیف در میان کوه‌ها، فرصتی دلپذیر برای فرار از گرمای شهری محسوب می‌شود. به‌طورکلی، بازدید در نیمه نخست سال برای اغلب گردشگران مناسب‌تر است، اما فصل‌های پاییز و زمستان نیز زیبایی خاص خود را دارند.
جاذبه های روستای زشک
روستای زشک، به‌دلیل قرارگیری در دامنه رشته‌کوه بینالود و در فاصله‌ای کمتر از ۲۰ کیلومتری مشهد، آن هم با آب‌وهوایی کوهستانی، چشمه‌های خروشان، باغ‌های میوه سرسبز و چشم‌اندازهایی آرام‌بخش میزبان طبیعت‌گردان است. این روستا دروازه‌ای به سوی جاذبه‌هایی همچون چشمه قلقلی، مسیرهای کوه‌پیمایی به قله‌های چمن و شیرباد، دره گل‌آگین نهل، رودخانه دائم زشک و حتی تله‌کابینی در دست ساخت محسوب می‌شود. پس از آشنایی نسبی با روستای زشک، حالا وقت آن است که به دل این روستا سفر کنیم؛ از تماشای آبشارهای خروشان تا صعود بر فراز بلندترین قله‌ها، هر مقصد زیبایی در دسترس شما خواهد بود.
آبشار زشک
آبشار زشک، از دیدنی‌ترین جاذبه‌های طبیعی اطراف مشهد، در دل روستای زشک و دامنه‌های جنوبی کوه بینالود واقع شده و حدود ۳۰ کیلومتر از مشهد فاصله دارد. مسیر دسترسی به آبشار، جاده‌ای پیچ‌درپیچ و سرسبز است که چشم‌انداز باغ‌های میوه و هوای پاک کوهستانی را پیش روی بازدیدکنندگان می‌گذارد که مورد استقبال طبیعت‌گردان قرار می‌گیرد. این آبشار در میان پوشش گیاهی متنوع و مناظر کوهستانی، جلوه‌ای چشم‌نواز دارد. در اطراف آن، آبشارهای کوچک‌تر و حوضچه‌های طبیعی قرار گرفته که با صدای دلنشین شرشر آب، محیطی آرامش‌بخش و مناسب برای تسویه روح فراهم می‌کنند. بافت سنتی روستای زشک، خانه‌های خشتی و فضای صمیمی محلی، جذابیت بازدید از این محل را دوچندان می‌کند. وجود امکاناتی مانند آلاچیق، سرویس بهداشتی و پارکینگ، این مقصد را برای خانواده‌ها و گروه‌های دوستانه مناسب کرده است.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، روستای زشک؛ در مسیر رودخانه پس از روستا، با پیاده‌روی کوتاه از مرکز روستا قابل دسترسی، فاصله حدودی چند صد متری
قله چمن زشک
قله چمن زشک، یکی از ارتفاعات برجسته رشته‌کوه بینالود، با ارتفاع بین ۲,۵۹۵ تا ۳,۰۲۰ متر بر فراز روستای زشک می‌درخشد. این قله که به‌دلیل شیب ملایم و مسیرهای پاکوب، برای کوه‌پیمایی میان‌رده بسیار مناسب است، به‌خاطر رویشگاه‌های گیاهان دارویی و خوردنی، نظیر ریواس، از محبوب‌ترین نقاط مسیر کوهنوردی محسوب می‌شود. در مسیر صعود به قله چمن زشک، طبیعت بکر دره زشک، با باغ‌های میوه و مسیری چشم‌نواز، اردوگاه مناسبی برای استراحت ایجاد می‌کند؛ همچنین چشمه قلقلی در ابتدای مسیر به‌عنوان نقطه تامین آب ناحیه شناخته می‌شود که به معرفی آن نیز به‌صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، شمال روستای زشک، ارتفاع حدود ۳,۰۲۰ متر
قله شیرباد
قله شیرباد، که به «بام خراسان» هم شهره است، بلندترین نقطه رشته‌کوه بینالود با ارتفاعی در بازه حدود 3,316 تا ۳,۳۳۹ متر است. این قله در شمال روستای زشک واقع شده و مشرف بر دره‌های سرسبز مانند دره نهل و دره دولت‌آباد است. وجه تسمیه «شیرباد» مربوط به وزش بادهای سرد و شدید موسمی است که در زمان مقرر به‌طور مداوم بر فراز آن می‌وزند. مسیرهای گوناگونی برای صعود به این قله وجود دارد؛ از جمله مسیر جان‌پناه شرق، مسیر پرطرفدار صعود از زشک، و مسیر ملایم‌تر دره نهل که کوهنوردان می‌توانند از چشمه آب‌دار در آن بهره‌مند شوند.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، شمال‌شرقی روستای زشک؛ مرتفع‌ترین قله بینالود با ارتفاع حدود ۳,۳۹۹ متر
تله کابین زشک مشهد
تله‌کابین زشک، نخستین تله‌کابین در شمال‌شرق کشور، در مسیر شاندیز–زشک و در ارتفاع حدود ۱,۷۰۰ متر از سطح دریا تعبیه شده است. این پروژه گردشگری دارای ظرفیت انتقال روزانه بین ۸ تا ۱۰ هزار نفر بوده و از جمله بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین تله‌کابین‌های ایران به‌شمار می‌رود. هدف اصلی از ایجاد و توسعه آن، تسهیل دسترسی کوهنوردان و گردشگران به نقاط مرتفع مانند قله‌های چمن و شیرباد، و صد البته پیست اسکی شیرباد است. اجرای این طرح می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی زمان اقامت مسافران در مشهد و مناطق اطراف را افزایش دهد و نقش مهمی در توسعه گردشگری منطقه ایفا نماید.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان طرقبه-شاندیز، جاده زشک (بلوار احمدآباد، ساختمان تابان، واحد شماره ۱۹)
چشمه قلقلی
چشمه قلقلی، یکی از منابع آبی پرآب و زلال در ییلاقات اطراف مشهد است که در حدود ۴ کیلومتری شمال روستای زشک واقع شده است. مسیر دسترسی به این چشمه طی حدود ۴۰ دقیقه پیاده‌روی از جاده‌ای خاکی و چشم‌نواز امکان‌پذیر است، و در ابتدای مسیر دسترسی برای کوهنوردان به قله‌های چمن، شیرباد و فلسکه قرار دارد. چشمه قلقلی با جوشش طبیعی و صدای ملایم آب، هوایی پاک با وزش باد، فضایی سرزنده و آرامش‌بخش ایجاد کرده و محیط پیرامون آن پوشیده از درختان سایه‌دار، باغ‌های میوه و گیاهان وحشی است.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، حدود ۴ کیلومتر مسیر خاکی از روستای زشک (ابتدای مسیر کوهنوردی به قله‌ها)
رودخانه زشک مشهد
رودخانه زشک، با سرچشمه از رشته‌کوه بینالود، یکی از عناصر حیات‌بخش طبیعت پیرامون روستای زشک است. این رود دائمی، نزدیک به روستا جریان دارد و آبش در کشاورزی، باغداری و پرورش ماهی غزل‌آلا نقش موثری دارد. این جوی آرام، در مسیر کوه‌پیمایی، همراهی بی‌کلام و مطبوع برای گردشگران است؛ چنانچه شاید تصور شود که با صدای خود، سکوت را می‌شکند، ولی به طبیعت منطقه روحی تازه می‌بخشد. طی فصول پرآب سال، این رودخانه چشم‌اندازی فوق‌العاده تماشایی فراهم کرده و از همه مهم‌تر موجب سرسبزی باغ‌های اطراف می‌شود. از سوی دیگر، وجوه طبیعی منطقه، اعم از چشمه‌های جوشان و پوشش گیاهی بومی بر جذابیت هرچه بیشتر محیط افزوده‌اند.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، سرچشمه در کوه‌های بینالود و جریان در اطراف روستا و باغ‌های آن
دره نهل زشک
دره نهل در دامنه‌های شرقی قله شیرباد واقع شده و از زیباترین نقاط ییلاقی زشک است. این دره سرسبز سرچشمه اصلی رودخانه زشک را در خود جای داده و در چمنزاری موسوم به «اولنگ» به یک چشمه پرآب می‌رسد که مسیر کوهنوردان به سوی قله شیرباد را آغاز و هموار می‌کند. حضور گل‌های دارویی، به‌ویژه بابونه‌های صحرایی که در فصل بهار در این دره می‌رویند، عطر ویژه‌ای به فضای آن می‌بخشد. دره نهل علاوه‌بر منظره بکر، اهمیت زیستی بالایی دارد، زیرا تامین‌کننده آب باغات و منابع مورد نیاز اهالی منطقه است.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، در دامنه شرقی قله شیرباد، دره نهل
چشمه نهل زشک
در دامنه‌های شرقی قله شیرباد، در دره‌ای سرسبز به نام نهل، چشمه‌ای پرآب جریان دارد که به «چشمه نهل» مشهور است. این چشمه در چمنزاری موسوم به اولنگ واقع است و یکی از سرچشمه‌های رودخانه زشک به‌شمار می‌آید. آب زلال و خنک چشمه، کنار گیاهان دارویی و بابونه‌های معطر اطرافش، محیطی آرام‌بخش و پذیرای دل برای گردشگران و کوهنوردان فراهم می‌آورد. ضمن اینکه باید توجه داشت که این نقطه نه‌تنها چشم‌اندازی زنده از طبیعت بکر ارائه می‌دهد، بلکه آغاز مسیر پاکوب برای صعود به قله شیرباد نیز محسوب می‌شود.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، در دامنه شرقی قله شیرباد، دره نهل و چشمه‌ای در چمنزار اولنگ
برکه گلابی و چشمه گلابی زشک
در آغاز مسیر کوچک کوچه‌باغی که به سمت قله زشک می‌رود، برکه کوچکی با آب گوارا و در کنار آن چشمه گلابی قرار دارد؛ این محل در فصل صعود، به‌خصوص برای توقفی کوتاه و صرف صبحانه پیش از پیمایش مسیر، انتخابی درخور خواهد بود. این جاذبه طبیعی در سه کیلومتری روستای زشک واقع شده و آب شفافی دارد که در تمام فصول حیرت‌انگیز بنظر می‌رسد. در زمستان، پوشش برف و یخ‌زدگی برکه، فضا را به تابلویی زمستانی تبدیل می‌کند، و این در حالی است که تابستان هوای معتدل و سایه درختان، حس آرامش‌بخشی ایجاد می‌کند.
آدرس: استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد، بخش شاندیز، در ابتدای راه کوچکی (کوچه‌باغ) نزدیکی روستا، پیش از آغاز مسیر کوهنوردی به قله زشک
رستوران های زشک مشهد
روستای ییلاقی زشک که فقط جاهای دیدنی ندارد، بلکه سرویس‌های ساده‌ای هم برای صرف غذا در دل طبیعت دارد؛ گزینه‌هایی مانند کافه رستوران باغ جانا، رستوران سی‌گل، کافه رستوران آبشار زشک، کافه آبشار یاسین، کبابی اسفندیار و باغ نور از جمله مهم‌ترین مکان‌هایی هستند که با سرو و ارائه غذاهای محلی، صرف صبحانه، ناهار و شام را در کمال آرامش فراهم می‌کنند. فضای این رستوران‌ها ساده و صمیمی است و برای توقفی کوتاه پیش یا پس از گشت‌وگذار انتخاب خوب و نسبتا مناسبی‌اند. در صورتی که خواستار منوی متنوع‌تری از غذا و محیطی گسترده هستید و از مسیر شاندیز به سوی زشک حرکت می‌کنید، رستوران‌های بزرگ‌تر شاندیز مانند پدیده شاندیز و ارم شاندیز با منوهای کامل و محیط‌هایی وسیع‌تر، گزینه انتخاب مناسب‌تری خواهند بود.
اقامت در روستای زشک
روستای زشک با طبیعتی آرام و چشم‌اندازهای کوهستانی، میزبان اقامتگاه‌های بوم‌گردی متنوعی است که امکان اقامتی نزدیک به طبیعت را فراهم می‌کنند. از محبوب‌ترین گزینه‌های در دسترس «مجموعه اقامتی شمس العماره زشک» و «اقامتگاه بوم‌گردی زشک زیبا» هستند که در میان گردشگران شناخته شده‌اند و هر کدام فضایی سنتی و آرام ارائه می‌دهند. اقامتگاه بام زشک شاندیز نیز که در سال ۱۳۹۹ افتتاح شد، در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری مشهد واقع است و هفت واحد مستقل در سه طبقه دارد؛ حال اینکه، در نزدیکی آن حمام سنتی که با آب چشمه تغذیه می‌شود، قرار دارد. لازم به ذکر است که پلتفرم‌های مختلفی هم امکان رزرو اقامتگاه‌های بوم‌گردی و خانه‌های سنتی در زشک را با قیمت‌های مناسب و ارائه تطبیق‌پذیر فراهم کرده‌اند، به‌ویژه برای آن دسته از کسانی که در پی اقامت‌هایی با رویکرد طبیعی، بومی یا سنتی و فرهنگی هستند.
سخن پایانی
روستای زشک، با فاصله‌ای کوتاه از مشهد و طبیعتی که در هر فصل رنگ تازه‌ای می‌گیرد، مقصدی است که هم برای یک گشت کوتاه آخر هفته مناسب است و هم برای سفری طولانی‌تر و مفصل. اینجا می‌توانید در یک روز آفتابی تابستانی میان باغ‌های میوه قدم بزنید یا در زمستان، سکوت برف‌پوش قله‌ها و سطح یخی چشمه‌ها را از نزدیک لمس کنید. پس اگر همچنان به دنبال هوایی پاک، مناظری چشم‌نواز و درک آرامش کوهستان هستید، زشک پاسخی از پیش آماده شده برای نیازهای شماست. حال، این گوی و این میدان؛ تجربه‌ها و دیدگاهتان را درباره این روستا و جاهای دیدنی آن و هر آنچه درباره زشک مدنظرتان بوده و در این مقاله آمده یا نیامده را با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر می‌دهید.