جاهای دیدنی اراک | جاذبه هایی که تا به حال درباره آن ها نشنیده اید
زهرا جلیلی اراک، نگین درخشان استان مرکزی، شهری با پیشینه‌ای غنی و طبیعتی دل‌انگیز همواره مقصدی جذاب برای گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ بوده است. این شهر که در دل فلات ایران جای گرفته، گنجینه‌ای از آثار تاریخی و طبیعی را در خود جای داده که هر کدام داستانی برای گفتن دارند. اراک از حمام‌های باشکوه دوران قاجار گرفته تا کلیساهای تاریخی و تالاب‌های بکر، با آغوش باز پذیرای مسافران است و تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای آن‌ها رقم می‌زند. در این مقاله به بررسی چند مورد از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی اراک می‌پردازیم و شما را با گوشه‌ای از تاریخ و طبیعت این شهر زیبا آشنا می‌کنیم. بیایید با هم سفری به اراک داشته باشیم و از زیبایی‌های این شهر لذت ببریم.
موزه حمام چهار فصل
حمام چهار فصل اراک به عنوان یادگاری ارزشمند از دوران احمدشاه قاجار، بزرگ‌ترین حمام تاریخی ایران با مساحتی بالغ بر ۱۶۰۰ متر مربع است. این بنای باشکوه که به دستور محمد ابراهیم خوانساری ساخته شده است، نام خود را از کاشی‌کاری‌های زیبای بخش سربینه مردانه وام گرفته که چهار فصل سال را به تصویر می‌کشند.
معماری حمام چهار فصل نمونه‌ای بی‌نظیر از هنر و مهندسی ایرانی به شمار می‌رود. این بنا با هدف حفظ گرما، حدود ۳.۵ متر پایین‌تر از سطح خیابان‌های اطراف ساخته شده و آب مورد نیاز آن از طریق قنات تأمین می‌شده است. حمام از چهار بخش مجزا شامل بخش زنانه، بخش مردانه، حمام ویژه اقلیت‌های دینی و حمام خصوصی تشکیل شده که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. امروزه حمام چهار فصل به موزه‌ای تبدیل شده که مجموعه‌ای ارزشمند از اشیاء باستانی متعلق به دوران پیش از اسلام و پس از اسلام را در خود جای می‌دهد.
آدرس حمام چهار فصل: اراک، خیابان شهید بهشتی
کلیسای مسروپ مقدس
کلیسای مسروپ مقدس اراک، بنایی تاریخی متعلق به دوران قاجار، در سال ۱۹۱۴ میلادی با همت و یاری ارامنه ساکن این شهر ساخته شد. این کلیسا که در قلب شهر اراک واقع شده، نمادی از همزیستی مسالمت‌آمیز و روابط دوستانه میان اقوام و ادیان مختلف در ایران است. معماری زیبای این کلیسا و فضاهای معنوی آن، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. کتیبه‌ای به زبان ارمنی بر سردر این بنا قرار دارد که یادآور تاریخچه ساخت و اهداف سازندگان آن است.
این کلیسا از بخش‌های مختلفی مانند مدرسه، سالن اجتماعات، خانه کشیش و سرایدار تشکیل شده که همگی در محوطه کلیسا قرار دارند. یادبود شهدای ارمنی جنگ تحمیلی در حیاط کلیسا قرار دارد که به یاد جان‌فشانی‌های این عزیزان بنا شده است. پلان کلیسا به شکل بازیلیک مستطیل شکل و در جهت شرقی-غربی طراحی شده و نورگیرهای متعدد در چهار طرف بنا، نور کافی را برای فضای داخلی کلیسا فراهم می‌کنند.
برج ناقوس کلیسا در قسمت جلوی ورودی غربی واقع شده و دو ورودی دیگر نیز در قسمت‌های جنوبی و غربی بنا قرار دارند. کلیسای مسروپ مقدس در سال ۱۳۷۹ خورشیدی به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و همواره مورد توجه و حفاظت قرار گرفته است. بازدید از این کلیسا فرصتی است برای آشنایی با معماری کلیساهای ارمنی و ادای احترام به هموطنان ارمنی که سهم بسزایی در تاریخ و فرهنگ ایران داشته‌اند.
آدرس کلیسای مسروپ مقدس: اراک، خیابان چمران
تالاب میقان
تالاب میقان اراک به عنوان یکی از زیباترین و مهم‌ترین تالاب‌های کویری ایران، در دشت فراهان استان مرکزی واقع شده است. این تالاب که در گذشته به نام نمکزار فراهان نیز شناخته می‌شد، نقش مهمی در تأمین آب و پاکسازی هوای شهر اراک دارد. تالاب میقان با مساحتی حدود ۲۵ هزار هکتار، زیستگاه گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری است و هر ساله از هزاران پرنده مهاجر از سراسر جهان پذیرایی می‌کند. زمین‌های باتلاقی اطراف تالاب میقان، منبع غنی سولفات سدیم در کشور هستند و به همین دلیل، کارخانه املاح معدنی ایران به استخراج مواد معدنی از این منطقه می‌پردازد.
تالاب میقان با داشتن یک دریاچه و سه جزیره به نام‌های کریستالین یک، دو و سه چشم‌اندازهای بی‌نظیری را خلق کرده و گردشگران بسیاری را به سوی خود جذب می‌کند. مناظر بکر و آرامش‌بخش این تالاب فرصتی عالی برای فرار از هیاهوی زندگی شهری و غرق شدن در طبیعت هستند.
تالاب میقان زیستگاه شناخته شده‌ای برای گونه‌های مختلف پستانداران، پرندگان مهاجر و گیاهان آب شور است. درنا شاخص‌ترین پرنده این تالاب محسوب می‌شود که در اواسط آبان ماه به اوج حضور خود در این منطقه می‌رسد و به همین دلیل، ۱۵ آبان به نام روز درنا نامگذاری شده است. بازدید از تالاب میقان در این بازه زمانی، فرصتی برای تماشای پرندگان مهاجر و لذت بردن از زیبایی‌های این تالاب کویری فراهم می‌کند.
آدرس تالاب میقان: استان مرکزی، ۱۵ کیلومتری شرق شهر اراک و جنوب داوود آباد
برج شیشه
برج شیشه اراک که روزگاری نمادی از قدرت و حکومت در این شهر بود، در اوایل قرن سیزدهم هجری قمری و در دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار بنا شد. این بنای باشکوه به دستور یوسف خان سپهدار، حاکم وقت اراک با هدف ایجاد یک مرکز حکومتی و اقامتگاه برای حاکم شهر ساخته شد و به همین دلیل، به نام ارگ حکومتی اراک نیز شناخته می‌شد.
ناصرالدین شاه قاجار نیز در سفر خود به اراک در سال ۱۳۰۹ خورشیدی، این ارگ حکومتی را به عنوان محل اقامت خود انتخاب کرد که نشان از اهمیت و جایگاه ویژه این بنا در آن دوران دارد. متأسفانه، این اثر ملی ارزشمند در سال ۱۳۶۱ خورشیدی به صورت غیرقانونی تخریب شد و امروزه تنها بخشی از آن به نام خانه سپهدار باقی مانده است. با این حال، به منظور زنده نگه داشتن یاد و خاطره این بنای تاریخی، نمادی کوچک از برج شیشه در میدان سردار شهر نصب شده است تا یادبودی برای این ارگ از دست رفته باشد.
آدرس برج شیشه: اراک، خیابان ادبجو
مجموعه تاریخی بازار اراک
مجموعه تاریخی بازار اراک یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی این شهر است که امروزه به عنوان یکی از مراکز تجاری پررونق و شلوغ شهر شناخته می‌شود. این بازار سرپوشیده با قدمتی که به دوران قاجار بازمی‌گردد، به مکانی برای خرید و فروش انواع کالاها و محصولات تبدیل شده است. در این بازار می‌توان انواع و اقسام کالاها از محصولات غذایی و پوشاک گرفته تا صنایع دستی و لوازم خانگی را پیدا کرد.
تاریخ ساخت این بازار به سال ۱۲۲۸ هجری قمری، مصادف با اوایل قرن سیزدهم هجری قمری و دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار برمی‌گردد. بازار بزرگ اراک با توجه به نیازهای شهر، جزو اولین بناهایی بود که در این شهر احداث شد و به عنوان یک فضای اجتماعی و فرهنگی نیز عمل می‌کرد. در گذشته مردم شهر در این بازار گرد هم می‌آمدند، به خرید و فروش کالاها می‌پرداختند و با یکدیگر به تبادل نظر و گفتگو می‌پرداختند.
مجموعه بازار اراک شامل ساختمان‌های مختلفی از جمله مدرسه، مسجد، حمام، سقاخانه، کاروانسرا و آب انبار بوده است. متأسفانه، امروزه تنها مسجد و سقاخانه از این مجموعه باقی مانده‌اند. طول این بازار حدود یک کیلومتر است و دیوارهایی با ارتفاع زیاد دارد که در برخی نقاط طول آن‌ها به ۷ متر می‌رسد. راه‌های ورود و خروج زیادی در زمان ساخت این بازار برای آن در نظر گرفته شده بود که در گذشته به دروازه‌های اصلی شهر می‌رسید.
آدرس مجموعه تاریخی بازار: اراک، میدان شهدا
روستای هزاوه
روستای هزاوه واقع در ۱۸ کیلومتری غرب شهر اراک، با بافت پلکانی و مناظر طبیعی بکر خود یکی از زیباترین روستاهای این منطقه به شمار می‌رود. این روستا با قدمتی ۵ هزار ساله، متعلق به قرن پنجم هجری است و از همان بدو ورود، بازدیدکنندگان را مجذوب خود می‌کند. هزاوه با آب و هوای خنک و کوهستانی به مکانی ایده‌آل برای فرار از گرمای شهر و لذت بردن از طبیعت تبدیل شده است.
بافت پلکانی روستا ناشی از قرار گرفتن آن در دامنه کوه است و بیشتر خانه‌های هزاوه با دیوارهایی ضخیم از سنگ، گل و چوب ساخته شده‌اند. این روستا به عنوان زادگاه مردان تاریخ نیز شناخته می‌شود؛ چرا که شخصیت‌های بزرگی مانند امیرکبیر و قائم مقام فراهانی در این روستا به دنیا آمده‌اند. وجود این شخصیت‌های تاریخی، هویتی فرهنگی و تاریخی به هزاوه بخشیده است.
جاذبه‌های روستای هزاوه تنها به بافت تاریخی و طبیعت زیبای آن محدود نمی‌شود. این روستا دیدنی‌های طبیعی و آثار باستانی ارزشمندی را در خود جای داده است که از میان آن‌ها می‌توان به تپه تاریخی هزش و مقبره شاه احمد مربوط به دوره ایلخانان در قرن پنجم هجری اشاره کرد. بازدید از این جاذبه‌ها فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ منطقه و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی آن فراهم می‌کند. روستای هزاوه با ترکیبی از تاریخ، فرهنگ و طبیعت مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی است.
آدرس روستای هزاره: استان مرکزی، ۱۸ کیلومتری شمال غرب اراک، دهستان امیریه
منطقه حفاظت شده هفتاد قله
منطقه حفاظت شده هفتاد قله واقع در ۲۵ کیلومتری اراک، با مساحتی بالغ بر ۹۸ هزار هکتار بهشتی برای دوست‌داران طبیعت و تاریخ است. این منطقه با چشم‌اندازهای بدیع از کوه‌ها، دره‌ها، چشمه‌ها و آبشخورهای طبیعی، تنوع گیاهی چشمگیر و گوناگونی جانوری منحصربهفرد یک موزه طبیعی زنده را به تصویر می‌کشد. ترکیب این عوامل در کنار هم منطقه حفاظت شده هفتاد قله را به مکانی بی‌نظیر برای کاوش و ماجراجویی تبدیل کرده است.
دره‌های سرسبز چکاب و سیبک با پوشش گیاهی انبوه و چشمه‌های جوشان، پناهگاهی امن برای حیات وحش متنوع این منطقه فراهم آورده‌اند؛ به ویژه دره چکاب با زیبایی‌های طبیعی خیره‌کننده‌اش، به عنوان نگین هفتاد قله شناخته می‌شود. تصور کنید که صدای پرندگان را در میان درختان و گیاهان متنوع می‌شنوید و آب زلال چشمه‌ها را نظاره می‌کنید؛ این تجربه حسی از آرامش و اتصال با طبیعت را در شما بیدار می‌کند.
هفتاد قله علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، دارای ارزش تاریخی نیز هست. حدود ۶۲ کتیبه با قدمت ۴۰۰ سال در دل کوه‌های این منطقه کشف شده‌اند که گواهی بر حضور انسان در این سرزمین در طول تاریخ هستند. این کتیبه‌ها که برخی از آن‌ها مربوط به دوران شکار و تفرج شاهان قاجار است، دریچه‌ای به گذشته این منطقه می‌گشایند و داستانی از زندگی و فرهنگ مردمانی را روایت می‌کنند که در این سرزمین زیسته‌اند.
آدرس منطقه حفاظت شده هفتاد قله: استان مرکزی، ۲۵ کیلومتری شمال شرقی اراک، بین شهرستان‌های اراک، خمین و محلات
روستای انجدان
روستای انجدان در ۴۰ کیلومتری اراک، با طبیعت بکر، آب‌وهوای مطبوع کوهستانی و پیشینه تاریخی غنی مقصدی جذاب برای گردشگران به شمار می‌رود. این روستا که در دامنه کوه‌های برف شاه و چشمه قرار گرفته، با چشمه‌های فراوان، غارهای متعدد و چشم‌اندازهای طبیعی مسحورکننده هر ساله میزبان گردشگران و غارنوردان بسیاری است. غارهای متعددی در اطراف روستای انجدان وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به غار گیوه کش، غار کبوتر، غار آسیلی و غار طاق رجه اشاره کرد. این غارها با ساختارهای زمین‌شناسی منحصربهفرد و زیبایی‌های پنهان خود، ماجراجویان و غارنوردان را به سوی خود جذب می‌کنند؛ اکتشاف این غارها فرصتی برای تجربه هیجان و کشف ناشناخته‌ها خواهد بود.
انجدان با قدمتی بیش از هزار سال، تاریخ پرفراز و نشیبی دارد. این روستا در دوران پس از حمله مغول، به عنوان مقر فرماندهی اسماعیلیان برگزیده شد و یادگارهای آن دوران از جمله مقبره شاه غریب، هنوز هم در این روستا پابرجا هستند. انجدان در طول تاریخ زادگاه ادیبان و دانشمندان بسیاری بوده است که از جمله آن‌ها می‌توان به شاه طاهر دکنی و ملا داعی انجدانی اشاره کرد. این روستا با تاریخ غنی و فرهنگ اصیل خود، می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از سفر را برای شما رقم بزند.
آدرس روستای انجدان: ۳۷ کیلومتری شرق اراک در دامنه کوه چشمه، بین شهرهای خمین، اراک و محلات
مدرسه سپهدار، اولین مدرسه اراک
مدرسه سپهدار به عنوان نخستین مرکز آموزشی نوین در شهر اراک، نقشی بی‌بدیل در توسعه فرهنگی و علمی این منطقه ایفا کرده است. بنای این مدرسه که با الهام از معماری مدارس دوره صفوی و تلفیق آن با عناصر تزئینی قاجاری بنا شده، شاهکاری از هنر و معماری ایرانی به شمار می‌رود. کاشی‌کاری‌های ظریف و زیبای این بنا همراه با طراحی منحصربهفرد آن، جلوه‌ای خاص به این اثر تاریخی بخشیده و آن را به یکی از زیباترین بناهای شهر اراک تبدیل کرده‌اند.
این مدرسه توسط یوسف خان سپهدار، از رجال دوره قاجار و از خویشاوندان فتحعلی شاه بنا شد. یوسف خان با هدف ایجاد یک مرکز علمی و فرهنگی در شهر اراک، این مدرسه را با هزینه‌های شخصی خود احداث کرد و نام آن را به یاد و افتخار خود، مدرسه سپهدار گذاشت. این بنا در ابتدا به عنوان یک مدرسه علوم دینی فعالیت خود را آغاز کرد و سپس، به یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و فرهنگی منطقه تبدیل شد.
مدرسه سپهدار در طول تاریخ خود، شاهد حضور و تربیت بسیاری از علما، فضلا و شخصیت‌های برجسته بوده است که نقش مهمی در توسعه فرهنگی و اجتماعی ایران ایفا کرده‌اند. آیت الله حائری یزدی از مراجع تقلید برجسته آن دوران، مدرسه سپهدار را در سال ۱۳۳۳ هجری قمری به یک حوزه علمیه تبدیل کرد. این اقدام نقطه عطفی در تاریخ این مرکز آموزشی بود و باعث شد تا مدرسه سپهدار به یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علمیه ایران تبدیل شود.
آیت الله خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران نیز از جمله دانش‌آموختگان این حوزه علمیه است. علاوه بر ایشان، شخصیت‌های برجسته دیگری همچون نورالدین عراقی و آیت الله گلپایگانی نیز در این مدرسه به تحصیل پرداخته‌اند. مدرسه سپهدار به عنوان یک میراث فرهنگی و تاریخی ارزشمند، امروزه نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهد و همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز علمی و فرهنگی شهر اراک شناخته می‌شود.
آدرس مدرسه سپهدار: اراک، میدان شهدا، جنب بازار بزرگ
خانه حسن پور، موزه صنایع دستی اراک
خانه حسن‌پور یکی از خانه‌های تاریخی و ارزشمند شهر اراک، در بافت قدیمی این شهر واقع شده است و یادگاری از دوران قاجار به شمار می‌رود. این خانه که در زمان احمد شاه قاجار بنا شده، در ابتدا به عنوان یک شرکت فرش فعالیت می‌کرد. پس از آن، این بنا تغییر کاربری‌های متعددی را تجربه کرد و مدتی نیز به عنوان مدرسه مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت، جواد حسن‌پور این خانه را خرید و آن را به یک خانه مسکونی تبدیل کرد.
خانه حسن‌پور با معماری زیبا و منحصربهفرد خود، نمونه‌ای بارز از خانه‌های سنتی ایرانی است؛ این خانه دو طبقه دارد که طبقه همکف آن به عنوان اتاق‌های زمستان‌نشین و طبقه دوم آن به عنوان اتاق‌های شاه‌نشین و تابستان‌نشین مورد استفاده قرار می‌گرفت. حیاط مرکزی خانه با طراحی زیبا و فضایی دلنشین، به عنوان قلب تپنده این بنا عمل می‌کند و ارتباط بین بخش‌های مختلف خانه را برقرار می‌سازد.
سازه اصلی خانه از خشت ساخته شده و پی‌های آن از سنگ و دوغاب تشکیل شده‌اند. این نوع ساختار علاوه بر ایجاد استحکام لازم برای بنا، باعث ایجاد فضایی خنک و مطبوع در داخل خانه می‌شود. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این خانه را در سال ۱۳۷۴ خورشیدی از مالک آن خریداری کرد. خانه تاریخی حسن پور پس از انجام عملیات بازسازی و مرمت، به موزه صنایع دستی اراک تبدیل شد. مجموعه‌ای از آثار هنری و صنایع دستی ارزشمند منطقه در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند که بازدیدکنندگان را با فرهنگ و هنر غنی این منطقه آشنا می‌کنند.
خانه حسن‌پور در سال ۱۳۷۷ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر اراک شناخته می‌شود. این خانه علاوه بر ارزش تاریخی و فرهنگی خود، به عنوان یک مرکز فرهنگی و هنری نیز فعالیت می‌کند و میزبان رویدادها و نمایشگاه‌های مختلفی است که به معرفی و ترویج هنر و فرهنگ ایرانی می‌پردازند.
آدرس خانه حسن پور: اراک، اولین گذر بعد از چهارسوق بازار، مقابل گذر
غار سفیدخانی
غار سفیدخانی واقع در ۲۰ کیلومتری اراک، یکی از عجایب طبیعی این منطقه است که در دل کوهی به همین نام قرار دارد و با زیبایی‌های منحصربهفرد خود، هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند. این غار نه تنها به دلیل ساختار زمین‌شناسی خود، بلکه به دلیل چشمه‌های متعدد و چشم‌اندازهای خیره‌کننده‌ای که در دامنه کوه سفیدخانی به وجود آمده‌اند، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار می‌گیرد.
تصور کنید چشمه‌های زلال و باطراوت، سرسبزی و خنکایی را در دامنه کوهی استوار به ارمغان می‌آورند که در کمتر نقطه‌ای از این منطقه خشک و کویری می‌توان نمونه آن را یافت. این تضاد خود جلوه‌ای خاص به منطقه بخشیده و آن را به مکانی جذاب برای گذراندن اوقات فراغت تبدیل کرده است. غار سفیدخانی که با نام غار عین هو نیز شناخته می‌شود، رازهای بسیاری را در دل خود پنهان کرده که در انتظار کشف شدن هستند.
یکی از ویژگی‌های منحصربهفرد این غار، وجود دودکش جن در دهانه آن است. دودکش جن پدیده‌ای طبیعی است که در اثر فرسایش باد و باران بر روی سازه‌های خاکی تنوره‌ای شکل بلند به وجود می‌آید. این سازه‌ها با قطعه‌ای بزرگ و مسطح از جنس سخت‌تر در بالای خود، منظره‌ای عجیب و غریب را ایجاد می‌کنند که گویی موجودات افسانه‌ای در آن سکونت دارند.
دیدن این پدیده طبیعی در کنار دهانه غار، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند و ذهن را به اعماق داستان‌ها و افسانه‌های کهن می‌برد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که پدیده‌های مشابه دودکش جن در مناطق دیگری از جهان نیز یافت می‌شوند. به عنوان مثال، کاپادوکیا در ترکیه و تخت دیو در زنجان نیز به دلیل وجود این سازه‌های طبیعی شگفت‌انگیز، شهرت جهانی یافته‌اند. بازدید از این غار سفری به اعماق زمین و تاریخ است که در آن می‌توان با پدیده‌های طبیعی بی‌نظیری آشنا شد که حاصل میلیون‌ها سال فرسایش و تغییرات آب و هوایی هستند.
آدرس غار سفیدخانی: استان مرکزی، ۱۸ کیلومتری شهر اراک
مقبره شاه غریب
بنایی تاریخی در روستای انجدان واقع در ۴۰ کیلومتری اراک به چشم می‌خورد که به مقبره شاه غریب یا فلندر شاه شهرت دارد. این مقبره که متعلق به میرزا عباس ابن عبدالسلام است، یادگاری ارزشمند از قرن ششم هجری قمری به شمار می‌رود. این بنای تاریخی صرفاً یک سازه معماری نیست، بلکه بخشی از تاریخ و فرهنگ این سرزمین را شکل می‌دهد. قدمت این مقبره به دورانی باز می‌گردد که فرقه‌های باطنی، به ویژه اسماعیلیه در این منطقه نفوذ و قدرت قابل توجهی داشتند. معماری خاص و تزئینات به کار رفته در این مقبره، نشان از تأثیرپذیری از سبک‌های هنری و معماری آن دوران دارد.
بر اساس روایات تاریخی، میرزا عباس ابن عبدالسلام از پیشوایان فرقه اسماعیلیه بوده است. این فرقه که در قرون اولیه هجری در جهان اسلام ظهور کرد، عقاید و باورهای خاصی داشت که در برخی موارد با دیدگاه‌های رایج در آن دوران تفاوت داشت. به همین دلیل، اسماعیلیه همواره مورد توجه و گاهی مورد مخالفت قرار می‌گرفتند.
مقبره شاه غریب نه تنها محل دفن یکی از رهبران این فرقه است، بلکه نمادی از حضور و فعالیت اسماعیلیه در این منطقه از ایران نیز به شمار می‌رود. امروزه، مقبره شاه غریب به یکی از جاذبه‌های گردشگری اراک تبدیل شده است. گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ، با سفر به این منطقه می‌توانند از نزدیک با این بنای باستانی آشنا شوند و در مورد تاریخ و فرهنگ فرقه‌های باطنی در ایران اطلاعات بیشتری کسب کنند. علاوه بر این، بازدید از روستای انجدان و آشنایی با آداب و رسوم مردم محلی، می‌تواند تجربه‌ای دلپذیر و به‌یادماندنی را برای گردشگران رقم بزند.
آدرس مقبره شاه غریب: استان مرکزی، ۳۷ کیلومتری اراک، روستای انجدان
امامزاده ابراهیم
آرامگاهی مقدس در ۵۰ کیلومتری اراک و در روستای مشهدالکوبه قرار دارد که به امامزاده ابراهیم شهرت یافته است. قدمت این بنا بر اساس کتیبه‌ای که بر روی صندوق چوبی امامزاده ابراهیم قرار دارد، به اوایل قرن ۱۲ هجری قمری باز می‌گردد. معماری بنا به ویژه در قسمت گنبد اصلی و ضریح، بسیار زیبا و نفیس است و نشان از هنر و ذوق معماران و هنرمندان آن دوران دارد. تزئینات به کار رفته در این بنا از جمله کاشی‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌ها، جلوه‌ای خاص به آن بخشیده و آن را به یکی از زیباترین اماکن مذهبی منطقه تبدیل کرده‌اند. بازدید از این بنا فرصتی برای آشنایی با هنر و معماری اسلامی کشورمان نیز به شمار می‌رود.
مردم بومی روستای مشهدالکوبه معتقد هستند که سه مرد و یک زن از نوادگان امام کاظم (ع) در این آرامگاه به خاک سپرده شده‌اند. این افراد که با نام‌های امامزاده جعفر، امامزاده ابراهیم، امامزاده عبدالصالح و بی بی صفیه خاتون شناخته می‌شوند، در نزد مردم منطقه از احترام و جایگاه والایی برخوردار هستند. زیارت این امامزادگان برای مردم محلی یک سنت مذهبی است.
آدرس امامزاده ابراهیم: استان مرکزی، ۴۵ کیلومتری اراک، روستای مشهد الکوبه
کاروانسرای شاه عباسی
کاروانسرای شاه عباسی واقع در روستای کاروانسرا در حدود ۴۰ کیلومتری مرکز اراک، نمونه‌ای ارزشمند از معماری کاروانسراهای دوران صفوی به شمار می‌رود. این بنای تاریخی که به سبک چهارایوانی ساخته شده، زمانی محلی برای استراحت و تجارت مسافران و کاروانیان بوده است. با قدم گذاشتن در این کاروانسرا گویی به گذشته سفر می‌کنید و عظمت و شکوه ایران زمین در دوران صفویه را به تماشا می‌نشینید. متأسفانه، این اثر ارزشمند امروزه با خطر تخریب و نابودی روبرو است و به توجه و مرمت فوری نیاز دارد تا بتوان آن را برای نسل‌های آینده حفظ کرد.
مصالح به کار رفته در ساخت کاروانسرای شاه عباسی شامل آجر، سنگ و خشت می‌شود که با دقت و ظرافت خاصی در کنار هم قرار گرفته‌اند. پلان کاروانسرا شامل یک حیاط مرکزی بزرگ است که چهار ایوان در اطراف آن قرار دارند. حجره‌ها و اتاق‌های متعددی نیز در اطراف حیاط قرار گرفته‌اند که محل استراحت و اقامت مسافران بوده‌اند. تزئینات کاروانسرا شامل گچ‌بری‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبا، نشان‌دهنده هنر و سلیقه معماران دوران صفوی است. این بنای باشکوه نه تنها یک مکان تاریخی، بلکه یک اثر هنری بی‌نظیر است که ارزش دیدن دارد. با وجود اینکه کاروانسرای شاه عباسی در حال حاضر با مشکلات زیادی روبرو است، اما هنوز هم می‌توان زیبایی و عظمت آن را به وضوح دید. امید است با تلاش و همت مسئولان و مردم، این اثر ارزشمند حفظ شده و به عنوان یک گنجینه ملی برای نسل‌های آینده به یادگار بماند.
آدرس کاروانسرای شاه عباسی: استان مرکزی، ۳۵ کیلومتری اراک، روستای کاروانسرا
خانه حاج حسین خاکباز، موزه مفاخر اراک
خانه حاج حسین خاکباز یک بنای کوشکی با مساحت ۳ هزار متر مربع است که نمونه‌ای زیبا از معماری دوره قاجار در اراک به شمار می‌رود. این خانه دو طبقه با دو ایوان شرقی و غربی، ۱۱ اتاق، حمام خصوصی قدیمی و دو قنات به نام‌های قنات ده و قنات خان نشان‌دهنده سبک زندگی اشرافی در دوران گذشته است. تزئینات این خانه شامل گچ‌بری‌ها، آینه‌کاری‌ها و نقاشی‌های دیواری بسیار زیبا و چشم‌نواز هستند. با قدم گذاشتن در این خانه گویی به دوران قاجار سفر می‌کنید و با زندگی و فرهنگ مردم آن زمان آشنا می‌شوید. این خانه تاریخی از سال ۱۳۸۸به موزه مفاخر اراک تبدیل شده است و شخصیت‌های تأثیرگذار در تاریخ سیاسی، علمی و فرهنگی معاصر ایران در آن معرفی می‌شوند.
بازدیدکنندگان می‌توانند با زندگی، آثار و خدمات این بزرگان آشنا شوند و از نقش آن‌ها در شکل‌گیری تاریخ معاصر ایران آگاهی پیدا کنند. موزه مفاخر اراک یک مرکز فرهنگی مهم در شهر است که نقش مهمی در ترویج فرهنگ و هنر ایرانی ایفا می‌کند. بازدید از خانه حاج حسین خاکباز فرصتی است برای آشنایی با معماری دوره قاجار و همچنین تاریخ معاصر ایران. این موزه می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ، فرهنگ و هنر بسیار جذاب و آموزنده باشد. علاوه بر این، فضای زیبای خانه و باغ اطراف آن نیز یک مکان مناسب برای استراحت و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی است.
آدرس خانه حاج حسین خاکباز: اراک، خیابان شهید بهشتی
مقبره آقا نورالدین عراقی
مقبره آقا نورالدین عراقی واقع در دروازه تهران و در میان گورستان کهن اراک، بنایی تاریخی به شمار می‌رود که در دوره قاجار برای یکی از پیشوایان دینی، علما، مجتهدین و مشاهیر اسلامی به نام نور الدین عراقی ساخته شده است. این عالم دینی که به امین و اویس زمان نیز شناخته می‌شد، از جایگاه والایی در بین مردم برخوردار بود. مقبره او مکانی مقدس و یک زیارتگاه برای مردم اراک و سایر شهرهای ایران است. معماری مقبره آقا نورالدین عراقی نمونه‌ای ارزشمند و قابل توجه از هنر معماری قاجاری به شمار می‌رود؛ گنبد و گلدسته‌های زیبا، تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌بری و فضای داخلی آرامش‌بخش، این مقبره را به یک اثر هنری و مذهبی ارزشمند تبدیل کرده‌اند.
مردم محلی با حضور در این مکان به زیارت و دعا می‌پردازند و از روح این عالم دینی طلب شفاعت می‌کنند. بازدید از مقبره آقا نورالدین عراقی فرصتی است برای آشنایی با تاریخ مذهبی اراک و همچنین درک اهمیت عالمان دینی در جامعه.
آدرس مقبره آقا نورالدین عراقی: اراک، دروازه تهران، گورستان کهن
سخن پایانی
اراک با جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بی‌نظیر خود، مقصدی جذاب برای گردشگرانی است که به دنبال تجربه‌ای متفاوت و اصیل هستند. این شهر باستانی با ترکیبی از معماری سنتی، طبیعت بکر و فرهنگ غنی هر سلیقه‌ای را راضی می‌کند. سفر به اراک فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ ایران، بازدید از آثار تاریخی ارزشمند و لذت بردن از طبیعت زیبا است. شما در این سفر می‌توانید در کوچه‌های قدیمی شهر قدم بزنید، از بازارهای سنتی دیدن کنید، غذاهای محلی را امتحان کنید و با مردم خونگرم و مهمان‌نواز اراک آشنا شوید. اراک شهری است که با آغوش باز از شما استقبال می‌کند. اکنون که با گوشه‌ای از زیبایی‌های اراک آشنا شدید، از شما دعوت می‌کنیم که نظرات، پیشنهادات و تجربیات بازدید خود را با ما در میان بگذارید. دیدگاه‌های ارزشمند شما می‌تواند راهنمای مفیدی برای دیگران باشد و به معرفی هرچه بهتر این شهر زیبا کمک کند. منتظر شنیدن داستان‌های شما هستیم!
سؤالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر می‌دهید.