19 تا از بهترین جاهای دیدنی شیرگاه | ترکیب جنگل، آبشار و معماری در شمال ایران
بهاره بهرامی تصور کنید که در میان درختان سرسبز سر به فلک کشیده راه می‌روید، مِه را روی پوستتان احساس می‌کنید، صدای شرشر آب در گوشتان می‌پیچد و هر قدمی که برمی‌دارید بیشتر به دل طبیعت فرو می‌روید. اگر از تصور این صحنه هیجان‌زده شدید، وقت آن است که یک سفر به شیرگاه داشته باشید.
شیرگاه شهری کوچک در میان جنگل‌های هیرکانی استان مازندران که است در هر گوشه آن می‌توانید نشانه‌ای از جاذبه‌های بی‌نظیر طبیعی و تاریخی را ببینید. اگر مشتاق هستید که بیشتر با این شهر آشنا شوید و یا حتی اگر می‌خواهید برای یک سفر به شمال برنامه‌ریزی کنید، این مقاله برای شما است. در ادامه قصد داریم جاهای دیدنی شیرگاه را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
شیرگاه کجاست؟
شیرگاه، یکی از شهرهای شمالی ایران در دل استان سرسبز مازندران است. شیرگاه که مرکز شهرستان سوادکوه هم به‌حساب می‌آید، شهری کوچک اما پرجاذبه است که طبیعت کوهستانی و سرسبز و رودخانه‌های پرآب، آن را به یکی از بهترین جاهای شمال برای تجربه یک سفر آرام و به دور از هیاهو تبدیل کرده‌اند.
شیرگاه جایی بین قائم‌شهر، بابل، ساری و سوادکوه قرار دارد و به همین دلیل از شهرهای مختلف استان مازندران دسترسی خوبی دارد. در شیرگاه دو رودخانه «تالار» و «کسیلیان» به هم می‌پیوندند. تلاقی این دو رودخانه در کنار چشم‌انداز زیبایی که از رشته‌کوه‌های البرز دارد، باعث می‌شود که شیرگاه یکی از کم‌نظیرترین جاهای شمال کشور و شاید کل کشور باشد. شاید جالب باشد بدانید که شیرگاه به شهر پل‌ها هم معروف است و دلیل آن هم پل‌های تاریخی زیادی است که در این شهر وجود دارد.
روستای دهکلان
در دل جنگل‌های سرسبز لفور، روستایی به نام دهکلان وجود دارد که مهم‌ترین ویژگی آن بکر بودن طبیعت و آب‌وهوای آن است. در این روستا که در فاصله 25 کیلومتری از شیرگاه قرار دارد، هنوز هم زندگی مردم بیشتر با کشاورزی و دام‌پروری می‌گذرد. نکته جالب اینکه نام این روستا در گذشته «کلان‌ده» بوده؛ یعنی ده بزرگ که به‌مرور زمان به دهکلان تبدیل شده است. حالا هم اگر قدم به این روستا بگذارید، به معنی واقعی کلمه بزرگی آن را احساس خواهید کرد؛ البته نه‌تنها در وسعت که زیبایی‌های بی‌پایان آن هم شما را شگفت‌زده خواهند کرد.
دهکلان پر از درختان تنومندی مثل توسکا، چنار، نمدار، افرا، ازگیل و آلوچه‌های جنگلی است که در فصل بهار که رودخانه‌های کوچک و زلالش پرآب می‌شوند، جذابیت آن صدچندان می‌شود. سبک زندگی مردم این روستا هنوز هم ساده، آرام و به دور از هیاهوی شهری است. به همین خاطر اگر می‌خواهید مدتی از زندگی شهری فاصله بگیرید و ذهن خود را آرام کنید، دهکلان دقیقاً جایی است که باید بروید؛ در این روستا همه چیز آرام‌تر می‌گذرد و زندگی رنگ و بوی دیگری دارد.
روستای بورخانی
یکی دیگر از جاهای دیدنی شیرگاه، روستای بورخانی است که خوشبختانه هنوز هم طبیعت بکر و دست‌نخورده‌ای دارد. این روستای زیبا در دهستان لفو و میانکوه‌های سبز و درختان سر به فلک کشیده قرار گرفته است. این روستا از دو بخش پایین‌محله و بالا محله تشکیل شده و در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری شهر شیرگاه قرار دارد. به‌محض اینکه پا در این روستا بگذارید، خانه‌های ساده و کاه‌گلی پراکنده‌ای را خواهید دید که انگار بخشی از جنگل هستند. علاوه بر طبیعت سرسبز، این روستا جاذبه‌های دیگری هم دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دریاچه سد البرز (سد لفور): این دریاچه که در فاصله ۷ کیلومتر این روستا قرار دارد، کاملاً در میان جنگل محصور است و به همین دلیل فضای فوق‌العاده‌ای برای پیک‌نیک و عکاسی دارد.
- امامزاده بوبر کیا سلطان: این امامزاده تنها بنای مذهبی و تاریخی این روستا است که سه قبر قدیمی هم در کنار آن قرار دارد.
روستای کلیج خیل
یکی دیگر از جاهای دیدنی شیرگاه، روستای کلیج‌خیل است که در فاصله ۴ کیلومتری از مرکز شهر واقع شده است و به همین دلیل دسترسی خوبی دارد. این روستا درست در چند قدمی جنگل‌های بکر شیرگاه است و یک رودخانه زلال هم از میان آن عبور می‌کند.
کلیج‌خیل یک روستای کوهستانی است و همین باعث شده که در اغلب ماه‌های سال، بتوانید از دیدن منظره‌ای شبیه به اقیانوس ابرها لذت ببرید. این صحنه آن‌قدر خارق‌العاده است که هر علاقه‌مند به عکاسی و طبیعت‌گردی را مجذوب خود می‌کند. یکی از ویژگی‌های خاص این روستا خانه‌های آن هستند که بافت قدیمی خود را حفظ کرده‌اند. مردم این روستا اغلب به دامداری و کشاورزی مشغول هستند و بسیاری از زنان روستا نیز در خانه‌هایشان قالی‌بافی می‌کنند. مزیت این روستا در مقایسه با دیگر روستاهای این شهر این است که امکانات رفاهی مناسبی دارد و به همین دلیل یکی از گردشگرپذیرترین جاهای شیرگاه محسوب می‌شود.
سد سنبل رود
اگر دنبال یک جای دنج در نزدیکی شیرگاه هستید، سد سنبل‌رود یکی از بهترین جاهایی است که می‌توانید انتخاب کنید. این سد خاکی در فاصله ۸ کیلومتری از شیرگاه قرار دارد و از آن دست جاهایی است که هم طبیعت چشم‌نوازی دارد و هم امکانات تفریحی متنوع. شاید جالب باشد بدانید که سد سنبل‌رود یکی از بزرگ‌ترین سدهای خاکی مازندران است و طول تاج آن نزدیک به ۹۰۰ متر، ارتفاعش بیش از ۲۲ متر و عرض آن حدود ۱۰ متر است.
چیزی که جذابیت این سد را مضاعف کرده، وجود بیش از ۴۰ هکتار جنگل دور تا دور آن است. ناگفته نماند که این منطقه امکانات رفاهی متعددی همچون آلاچیق، سرویس بهداشتی و فروشگاه دارد؛ پس با خیال راحت می‌توانید برای سفرهای خانوادگی و یا حتی کمپینگ برنامه‌ریزی کنید. در نهایت اینکه اگر برای بازدید از این سد رفتید حتماً قایق‌سواری، اسب‌سواری و درشکه‌سواری را امتحان کنید.
دریاچه سد لفور شیرگاه
اگر ۳۰ کیلومتر از مرکز شهر شیرگاه فاصله بگیرید، یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی شمال کشور را خواهید دید که همان سد لفور یا همان سد البرز است. این سد بزرگ در محل تلاقی سه رودخانه مهم منطقه یعنی اسکلیم‌روهار، کارسنگ‌رود و آذررود ساخته شده است.
اگر می‌خواهید بدانید عظمت سد لفور چقدر است، کافی است تصور کنید که طول تاج آن 838 متر، عرض آن 12 متر و ارتفاع آن ۷۸ متر است. با این حال آنچه طبیعت گردان را به‌سوی این منطقه می‌کشاند، طبیعت بکر اطراف دریاچه است که آرامش بی‌نظیری را بر در این فضا حاکم کرده است. از جمله فعالیت‌های تفریحی این منطقه می‌توان به گشت‌وگذار و پیاده‌روی در طبیعت، قایق‌سواری، ماهیگیری و کمپ زدن در دریاچه اشاره کرد.
رودخانه کسلیان
در انتهای روستای نارنج‌بن، رودخانه‌ای به نام کسیلیان جاری است که از دل جنگل‌های سوادکوه می‌گذرد. این رودخانه به دلیل مسیر جنگلی و طبیعت چشم‌نواز اطرافش، یکی از جاذبه‌های معروف شیرگاه به‌حساب می‌آید. آب این رودخانه خنک و زلال است و به همین دلیل یکی از بهترین جاهایی است که در تابستان می‌توانید برای آب‌تنی و شنا انتخاب کنید. اگر شنا کردن هم بلد نیستید، نگران نباشید باز هم فرصت آب‌تنی در این رودخانه دارید؛ چراکه در بخش‌هایی از مسیر حوضچه‌های طبیعی کوچکی شکل گرفته که برای شنا فرصت خوبی هستند، از همه مهم‌تر اینکه به‌طورکلی عمق این رودخانه کم و جریان آن آرام است.
یکی دیگر از کارهای جذابی که می‌توانید در جوار این رودخانه انجام دهید، پیاده‌روی و تنفس هوای تازه است. البته اگر به کمپینگ هم علاقه دارید، این منطقه فضای آرام و دل‌نشینی برای این کار دارد، کافی است که تجهیزات مورد نیاز همراهتان باشد.
رودخانه تجن
رودخانه تجن یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی استان مازندران است که از کوه‌های نیرآباد سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از دره‌های کوهستانی وارد منطقه تجن می‌شود. این رود در مسیر خود از حوالی شهر شیرگاه عبور می‌کند و نهایتاً به دریای خزر می‌ریزد. در کنار مسیر این رودخانه یک جاده وجود دارد که عبور از آن فرصت خوبی برای تماشای دره‌های سرسبز، شالیزارهای وسیع، جنگل‌های انبوه و پل‌های روستایی است.
اگر به ماهیگیری علاقه دارید، یکی از بهترین جاهایی که حتماً در سفر به شمال باید از آن دیدن کنید، رودخانه تجن است. در بخش‌های بالادست تجن، ماهی‌هایی مثل ماهی قزل‌آلا و ماهی آزاد زندگی می‌کنند و در پایین‌دست هم می‌توان ماهی کپور را دید. در نهایت اینکه اگر تابستان را برای وقت‌گذرانی در کنار رودخانه تجن انتخاب کردید، این شانس را دارید که در مناطق امن شنا کنید، قایق‌سواری کنید و یا حتی برای یک پیک‌نیک خانوادگی برنامه‌ریزی کنید.
منطقه جنگلی توسکا چشمه
توسکا چشمه جایی در دل جنگل‌های مازندران است که به‌طور خاص برای کسانی که می‌خواهند در دل طبیعت استراحت کنند و طراوت هوای تازه را تنفس کنند، جذاب است. این منطقه در واقع یک روستا است که درست وسط جاده گلوگاه به دامغان قرار دارد. توسکا چشمه بیشتر به خاطر درختان بلند و کهن‌سال توسکا، هوای خنک و چشمه‌های زلالش معروف است.
در منطقه توسکا چشمه یک پارک جنگلی هم به همین اسم وجود دارد. این پارک جنگلی حتی در تابستان هم محیط دنج و خنکی دارد و به همین دلیل از معروف‌ترین جاذبه‌های مازندران هم به‌حساب می‌آید. جذابیت‌های این پارک همین‌جا تمام نمی‌شود؛ طبیعت دل‌چسب در کنار صدای پرنده‌ها، شرشر آب چشمه‌ها و ترکیب بوی درختان و خاک نم خورده چیزی است که هیچ‌کس نمی‌تواند از آن بگذرد.
دهستان لفور
دهستان لفور، منطقه‌ای سرسبز است که به لطف جنگل‌های کهن هیرکانی، رودخانه‌های خروشان و چشمه‌های زلال، طبیعت بسیار چشم‌نوازی دارد. شاید بهترین تعریف از طبیعت لفور این باشد: دست‌نخورده، پرطراوت و زنده. مه میان درختان، صدای جریان رودخانه‌ها در دل کوه‌ها و صدای پرنده‌ها؛ فضای دل‌چسبی را برای یک پیاده‌روی جنگلی مهیا می‌کنند. در این دهستان جاذبه‌های زیادی وجود دارد که آبشار گزو، آبشارهای زیبای اسکلیم و تیرکن، دریاچه پشت سد لفور، پلنگ‌دره و پارک جنگلی آذررود؛ تنها بخشی از آن‌ها هستند.
تپه‌های سرسبز شیرگاه
تپه‌های شیرگاه یکی از دلنشین مناطق شیرگاه است که جذابیت خود را مدیون تپه‌های سبز، هوای خنک و منظره بازی است که به محیط اطراف دارد. این منطقه یکی از بهترین جاهایی است که می‌توانید برای پیک‌نیک، کمپینگ یا حتی برای نفس تازه کردن انتخاب کنید. البته توجه داشته باشید که در این منطقه امکانات خاصی وجود ندارد؛ بنابراین اگر قصد کمپینگ در این منطقه دارید، باید تجهیزات کامل همراه خود داشته باشید.
جنگل‌های هلی دار در اطراف شیرگاه
جنگل‌های هلی‌دار، از جنگل‌های کمتر شناخته‌شده اطراف شیرگاه هستند؛ منطقه‌ای که هنوز بکر بودن خود را حفظ کرده است. در این جنگل‌ها انبوهی از درختان سر به فلک کشیده توسکا، راش و افرا وجود دارد. شاید جالب باشد بدانید که در برخی نقاط شاخه‌های درختان آن‌قدر به هم نزدیک هستند که نور به‌سختی از میان آن‌ها عبور می‌کند. همین باعث شده فضای داخلی جنگل کمی تاریک و خنک باشد که البته همین ویژگی برای گردشگران جذاب است. در برخی نقاط این جنگل هم چشمه‌های کوچکی جریان دارد که همین باعث شده است برای پیک‌نیک، عکاسی از طبیعت و کمپینگ مناسب باشد.
آبشار گزو
آبشار گزو از شناخته‌شده‌ترین جاهای دیدنی اطراف شیرگاه است. این آبشار بلند در دل جنگل‌های لفور قرار دارد. این آبشار حدود ۴۵ متر ارتفاع دارد؛ البته در کنار آن، یک آبشار کوچک‌تر هم به ارتفاع حدود ۵ متر هم دیده می‌شود. برای اینکه به گزو برسید، باید یک مسیر جنگلی جذاب را پشت سر بگذارید. پس اگر به پیاده‌روی در طبیعت بکر علاقه دارید، گزو یکی از بهترین جاهای شیرگاه برای شما خواهد بود.
جنگل و آبشار پلنگ‌دره
در شرق شیرگاه، جنگلی وجود دارد به نام پلنگ‌دره که یکی از زیباترین مسیرهای طبیعت‌گردی مازندران را دارد. در میان این جنگل یک رودخانه هم وجود دارد که اگر مسیر آن را دنبال کنید، به آبشار پلنگ‌دره خواهید رسید که در واقع یک آبشار نسبتاً کوچک با حدود ۸ متر ارتفاع است. اگرچه مسیر رسیدن به این آبشار چندان ساده نیست؛ ولی قطعاً لذتی که از آب‌تنی در آن خواهید برد، ارزش پیمودن این مسیر را دارد.
آبشار اسکلیم شیرگاه
آبشار اسکلیم هم در دل جنگل‌های لفور قرار دارد و کمی از شهر شیرگاه فاصله دارد. اگر می‌خواهید این آبشار را ببینید، باید آماده یک پیاده‌روی طولانی باشید. با این حال اگر عاشق طبیعت‌گردی باشید، پیمودن این مسیر هم لذت‌بخش خواهد بود. زیر آبشار اسکلیم که حدود ۳۲ متر ارتفاع دارد، یک حوضچه کوچک شکل گرفته که شرایط خوبی را برای آب‌تنی در تابستان فراهم کرده است.
پل شاه‌عباسی
یکی از معروف‌ترین پل‌های تاریخی شیرگاه، پل شاه‌عباسی است که حدود ۴۵۰ سال قدمت دارد. این پل آجری که روی رودخانه کسلیان واقع شده است، طولی حدود ۵۷ متر دارد. پل شاه‌عباسی جاذبه‌ای است که هم جنبه تاریخی دارد و هم جای خوبی برای تماشای مناظر اطراف محسوب می‌شود.
پل شاهپور
قدمت پل شاهپور یا همان شاپور که روی رودخانه اوتجون ساخته شده است، به دوران صفویان برمی‌گردد. این پل هم مثل خیلی از سازه‌های تاریخی شمال، با مصالح بومی مثل سنگ و ساروج ساخته شده است. اگر از مسیر شیرگاه به سمت قائم‌شهر حرکت کنید، بهیاد داشته باشید که این پل فقط حدود ۵۰ متر از جاده فاصله دارد و دیدن آن خالی از لطف نخواهد بود.
پل راه‌آهن
در محله سرتپه شیرگاه، یک پلی قدیمی را روی راه‌آهن خواهید دید که ساخت آن به دوره پهلوی برمی‌گردد. این پل بخشی از مسیر راه‌آهن سراسری شمال است و معمولاً به خاطر طراحی خاصش توجه رهگذران را جلب می‌کند. ناگفته نماند که این پل به لحاظ تاریخی بسیار ارزشمند است و به همین دلیل در سال ۱۳۸۴ ثبت ملی شد.
پل قدیمی شیرگاه (پل سفید)
پل سفید شیرگاه که یکی از نمادهای این شهر به‌حساب می‌آید، روی رودخانه تالار ساخته شده است. اما آنچه باعث جذابیت آن برای گردشگران و البته مردم محلی شده، ترکیب رنگ سفید این پل در کنار سرسبزی درختان اطراف و جریان آرام رودخانه است. پل سفید در دوره صفویه ساخته شده است و هنوز هم به‌عنوان یکی از نمونه‌های شاخص معماری سنتی شمال کشور شناخته می‌شود.
مسیر ریلی تاریخی قائم‌شهر – شیرگاه – سوادکوه
یکی از خاص‌ترین و زیباترین مسیرهای ریلی ایران که از میان جنگل‌ها و کوه‌های البرز می‌گذرد، مسیر قطار قائم‌شهر تا شیرگاه و سپس سوادکوه است. در این مسیر ریلی پل‌های مرتفع، تونل‌های طولانی و پیچ‌وخم‌های زیادی را خواهید دید. اگر قصد دارید با قطار سفر کنید، توصیه می‌کنیم طوری برنامه‌ریزی کنید که بتوانید از این مسیر عبور کنید و از تماشای مناظر بکر و عبور از دل جنگل‌های مه‌آلود لذت ببرید و پل‌های معروفی مثل ورسک را ببینید.
سخن پایانی
شیرگاه یکی از خوش منظره‌ترین مناطق شمال ایران است که در آن هر چه را فکر کنید، می‌توانید پیدا کنید؛ از طبیعت بکر و جنگل‌های سرسبز گرفته تا آبشارهای تماشایی و جاذبه‌های تاریخی. در این مقاله ابتدا سری زدیم به آبشارهای معروف این منطقه؛ مثل آبشار گزو که در دل جنگل‌های لفور قرار دارد، آبشار پلنگ دره که مسیر جذابی دارد و آبشار اسکلیم که اهمیت زمین‌شناسی دارد. سپس به سراغ جاهای دیدنی تاریخی شیرگاه رفتیم؛ از پل شاه‌عباسی و پل شاهپور تا پل سفید که یکی از نمادهای این شهر به‌حساب می‌آید.
اگر می‌خواهید شمال را از منظر متفاوتی ببینید، حتماً سری به شیرگاه بزنید، قطعاً از حجم جاذبه‌های این منطقه شگفت‌زده خواهید شد. اگر قبلاً به این منطقه سفر کرده‌اید و تجربه خاصی از آن دارید، لطفا در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
سؤالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر می‌دهید.