مریان تالش | بهترین روستای ییلاقی برای تفریح و گشت و گذار در شمال
مبینا قراباغی آیا تاکنون نام مریان را شنیده‌اید؟ یا اصلا می‌دانستید که مریان، نام روستایی در تالش است؟ اصلا چه رازی در دل کوه‌های تالش نهفته است که نام مریان را به آن نسبت داده‌اند و تا امروز نیز همین نام ماندگار شده است؟ مریان روستایی تاریخی در بخش مرکزی شهرستان تالش است که در ارتفاعات کوه‌های تالش قرار دارد. این روستا به‌دلیل موقعیت طبیعی، پیشینه باستانی و وجود آثاری چون گورستان مریان، کاخ سردار امجد و حمام تاریخی مریان از شناخته‌شده‌ترین مناطق کوهستانی گیلان محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید پاسخ تمام پرسش‌هایتان درباره مریان، از موقعیت جغرافیایی و اهمیت تاریخی گرفته تا دیدنی‌های داخل روستا و اطراف آن را بدانید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
مریان کجاست؟
روستای مریان یکی از ییلاقات کوهستانی در دل منطقه شهرستان تالش (طوالش) استان گیلان است. این روستا در حدود ۳۷ کیلومتر شمال‌غربی شهر هشتپر یا همان تالش واقع شده و تقریباً ۱۴۳ کیلومتر از شهر رشت فاصله دارد. ارتفاع روستا از سطح دریا نیز حدود ۱,۰۸۰ متر برآورد شده است. شما در این روستا، از شمال به روستای ناوان، از شرق به سیناهونی، از غرب به روستای آق‌اولر و از جنوب به جنگل‌های انبوه خواهید رسید.
آدرس روستای مریان: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، دهستان کوهستانی تالش، روستای مریان
چرا باید به مریان سفر کنیم؟
روستای مریان، با ارتفاعی نزدیک به ۱,۰۸۰ متر از سطح دریا، به‌عنوان یک ییلاق خنک با پدیده‌های طبیعی خاص در تابستان و جاذبه‌های تاریخی و باستانی شناخته می‌شود. اولین دلیلی که شما این مقصد را انتخاب می‌کنید، چشم‌اندازهای طبیعیِ روح‌افزای آن است: دشت‌های وسیع با باغ‌های سیب و گلابی، جنگل‌های انبوه و رودخانه جاری کرگان‌رود که همگی فضایی مفرّح برای خروج شما از هیاهوی شهری فراهم می‌کنند.
دوم، بُعد تاریخی مریان است: وجود گورستان باستانی با گورهایی در سه طبقه، متعلق به دوران پیش از میلاد، و حمامی متعلق به دوره قاجار، از دلایل ارزشمند بودن این روستا برای شما خواهد بود که علاوه‌بر طبیعت، به گذشته تاریخی و فرهنگی مناطق نیز علاقه‌مندید.
اما، سومین دلیل برای سفر به این روستا، دسترسی آسان آن است؛ چنانچه مریان گزینه‌ای مناسب برای سفرهای کوتاه‌مدت به‌ویژه برای شماست که احتمالا زمان محدودی دارید، اما می‌خواهید به هر ترتیبی، حداقل برای یک نیم‌روزی هم که شده، هوای خنک و آرامش یک ییلاق واقعی را تجربه کنید.
بهترین فصل سفر به مریان
اواخر اردیبهشت تا پایان شهریور، بهترین زمان برای سفر شما به ییلاق مریان در شهرستان تالش است. در این بازه زمانی و با توجه به ارتفاع تقریبی ۱,۰۸۰ متری مریان و هوای خنک‌تر آن نسبت به نواحی جلگه‌ای گیلان، شما می‌توانید به‌راحتی هرچه تمام‌تر از هوای مطبوع روستا لذت ببرید. مناظر سرسبز این روستا، مراتع گل‌افشان و باغ‌های سیب و گلابی آن نیز در اوج جلوه خود قرار دارند. در این فصل‌ها راه‌های دسترسی آسفالته تا نزدیکی روستای مریان برقرار است و خطر لغزندگی یا انسداد جاده که در زمستان محتمل است، برای شما به حداقل می‌رسد؛ بنابراین سفر کوتاه‌مدت یا یک‌روزه از هشتپر که همان تالش است (حدود ۳۷ کیلومتر) یا رشت (حدود ۱۴۳ کیلومتر) برای شما عملی و ایمن‌تر خواهد بود.
مسیر رسیدن به مریان
برای رسیدن به روستای مریان در شهرستان تالش استان گیلان، معمولا می‌توانید از راهکار زیر استفاده کنید: ابتدا از بزرگراه تهران-کرج-قزوین-رشت حرکت کرده، سپس از مسیر رشت ← فومن ← صومعه‌سرا ← پره‌سر ← اسالم وارد شهر تالش شوید. پس از رسیدن به تالش، حدود ۳۰ تا ۳۷ کیلومتر جاده کوهستانی آسفالته تا روستای مریان در پیش دارید. البته بر اساس نقشه‌های مسیریابی، فاصله تقریبی میان شهر تالش تا روستای مریان برای شما حدود ۳۳ کیلومتر برآورد می‌شود.
در طول مسیر، جاده از میان جنگل‌ها و مراتع می‌گذرد و در بخش‌هایی نوسانات شیب ملموس و مشهود دارد؛ بنابراین بهتر است پیش از حرکت، وضعیت فنی خودرو یا وسیله نقلیه خود را بررسی کرده و در صورت بارندگی یا رطوبت اخیر، با احتیاط بیشتری رانندگی کنید. رسیدن به روستای مریان در حدود ۴ تا ۵ ساعت از تهران برای شما محتمل است (بسته به ترافیک و توقف‌ها) که امکان بازدید در همان روز را نیز برای شما فراهم می‌کند.
دیدنی های روستای مریان
طبیعت پیرامون روستای مریان با چشم‌انداز ارتفاعات سبز، دشت‌های باز و باغ‌های پربار، جلوه‌ای آرام، دل‌نشین و کم‌نظیر به این ناحیه بخشیده است. در کنار این زیبایی‌های طبیعی، شما می‌توانید از مجموعه‌ای از آثار تاریخی ثبت‌شده بازدید کنید که هر یک گوشه‌ای از فرهنگ و گذشته‌ی منطقه را بازتاب می‌دهند.
گورستان پیش‌ازتاریخ مریان بازمانده‌ای از هزاره نخست پیش از میلاد است، کاخ سردار امجد با معماری قاجاری خود یادآور دوران حاکمان محلی است و حمام تاریخی مریان نشانی از زندگی اجتماعی مردم آن روزگار را به نمایش می‌گذارد. برای آشنایی کامل با هر یک از این آثار، شما بخش‌های بعدی را دنبال کنید تا هنگام بازدید از این روستا، با آگاهی و دقت بیشتری دیدنی‌های مریان را مشاهده کنید.
چشم‌اندازهای طبیعی
روستای مریان، همانطور که بارها اشاره کردیم، در ارتفاعی نزدیک به ۱,۰۸۰ متر از سطح دریا واقع است و اطراف آن را ترکیبی چشم‌نواز از مرتع‌های گسترده، باغ‌ها و جنگل‌های انبوه فرا گرفته است. شما می‌توانید در مسیر عبور از منطقه، رودخانه گرگان‌رود را مشاهده کنید که پل ارتباطی میان کوه و دشت ایجاد کرده و امکاناتی برای پیاده‌روی در کنار آب فراهم می‌آورد. باغ‌های سیب، گلابی و سایر میوه‌ها در مجاورت مسیرها قرار دارند و منظره‌ای از فعالیت کشاورزی روستایی را از نزدیک به نمایش می‌گذارند. در فصول بهار و تابستان، پوشش گیاهی سرسبز روستا جلوه ویژه‌ای دارد و ترکیب رنگ دشت‌ها با جنگل و رودخانه، صفحاتی چشم‌نواز از طبیعت خراش‌ناپذیر شمال ایران را پیش چشمان شما می‌نهد. این چشم‌اندازها به‌عنوان بخشی جدانشدنی از هویت طبیعی مریان، پیش‌زمینه‌ای پویا برای بازدید از آثار تاریخی آن هستند.
گورستان مریان
گورستان باستانی مریان، یکی از کهن‌ترین گورستان‌های پیش از تاریخ ایران است که بیش از هر چیزی در این روستا به چشم می‌آید. مساحت این گورستان حدود ۴۰۰ هکتار است و در مناطق ییلاقی مریان، آق‌اولر و تندبین گسترده شده است. شما می‌توانید گورهای متعددی را به‌صورت دخمه‌ای و سه‌طبقه سنگ‌چین شده مشاهده کنید که در آن‌ها لوازم زندگی مردگان کشف شده است. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده تمدن عظیم و پیچیده‌ای در این منطقه در دوران پیش از تاریخ است. مطالعات باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این گورستان به هزاره اول و دوم پیش از میلاد تعلق دارد و از دوران‌های مختلف تاریخی، از جمله عصر آهن، آثار و شواهدی در آن یافت می‌شود. گورستان مریان در تاریخ ۲۲ تیر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۴۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آدرس گورستان مریان: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، دهستان کوهستانی تالش، روستای مریان، در محدوده روستای مریان و امتداد به آق‌اولر (محوطه و گورستان مریان و آق‌اولر)
کاخ سردار امجد
کاخ سردار امجد در قلب شهرستان تالش، من‌جمله ییلاقیِ روستای مریان یعنی در محدوده آق‌اولر قرار دارد و یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی شمال ایران محسوب می‌شود. ساخت این کاخ ییلاقی، منسوب به نصرالله‌خان یا همان سردار امجد، حدود ۲۵ سال به طول انجامید و مصالح سنگی آن از دامنه‌های اطراف بارگیری و به محل ساخت‌وساز انتقال یافت. شما می‌توانید بنای آن را در سه بخش خان‌نشین، قراول‌خانه و اصطبل مشاهده کنید که از آجر، سنگ و چوب ساخته شده‌اند؛ برخی منابع آن را بزرگ‌ترین بنای آجری بخش غرب استان گیلان می‌دانند. در طول سال‌های اخیر، پروژه مرمت این بنا آغاز شده تا وضعیت آن بهبود یابد و امکان بازدید عمومی بیشتری فراهم شود.
آدرس کاخ سردار امجد: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، شهر تالش (هشتپر)، ضلع غربی میدان اصلی/میدان امام خمینی
حمام مریان
حمام مریان، از بناهای تاریخی دوره قاجار در نزدیکی روستاهای مریان و آق‌اولر از توابع شهرستان تالش، ساخته شده است؛ این حمام به دستور نصرالله‌خان، معروف به سردار امجد، ساخته شد و اکنون با شماره ۹۹۱۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. معماری حمام ترکیبی از مصالح بومی اعم از آجر، سنگ و گچ، و طرح‌های مهندسی ویژه است و بنا روی زمین شیبدار در مساحتی حدود ۱۳۱ متر مربع قرار گرفته است.
کاوش‌ها و مطالعات مرمتی نشان می‌دهد که حمام به‌عنوان بخشی از مجموعه ییلاقی سردار امجد ساخته شده و از نظر سازه و تکنیک ساخت برای پژوهش در معماری محلی اهمیت دارد؛ معماری بنا را بعضی منابع منسوب به یک معمار آلمانی ذکر کرده‌اند. اگرچه مرمت‌هایی انجام شده و پرونده احیاء برای آن تهیه گردیده، دسترسی به داخل بنا گاهی محدود است؛ بنابراین پیش از بازدید، وضعیت باز بودن بنا را از اداره میراث فرهنگی محلی پیگیری کنید تا دیدارتان از این محل بدون مشکل انجام شود.
آدرس حمام مریان: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، دهستان کوهستانی تالش، روستای مریان، حوالی آق‌اولر، حمام تاریخی مریان (حمام قدیمی)
جاهای دیدنی نزدیک مریان
اگر پس از سفر به روستای مریان و بازدید از دیدنی‌های آن، هنوز هم قصد و انرژی برای ادامه سفر دارید، اطراف این روستا پر از جاذبه‌هایی است که ارزش دیدن دارند. از ییلاق مرتفع آق‌اولر با چشم‌اندازهای کوهستانی گرفته تا دریاچه سراگاه با آب زلال و آرامش‌بخش آن، هر کدام چهره‌ای از زیبایی‌های تالش را به شما نشان می‌دهند. در مسیر اسالم-خلخال، سورتمه تالش هیجان را به سفرتان اضافه می‌کند و جنگل گیسوم با جاده‌ای سرسبز تا ساحل خزر، تصویری بهشت‌گونه و فراموش‌نشدنی از سفر به این منطقه برایتان می‌سازد. در نهایت، قلعه صلصال لیسار، یادگاری از تاریخ کهن منطقه و تکه گمشده‌ای از جاذبه‌های تاریخی مریان است که این پازل را تکمیل می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این جاذبه‌ها، ادامه مطلب را دنبال کنید.
روستای آق اولر
روستای آق‌اولر که در نزدیکی مریان و در دهستان کرگان‌رود جنوبی بلندای شهرستان تالش واقع شده است، یکی از ییلاقات دیدنی استان گیلان به‌شمار می‌آید. این روستا در حدود ۳۵ کیلومتری غرب تالش قرار دارد و در دره‌ای محصور میان کوه‌ها جای گرفته است. ارتفاع روستای آق‌اولر در بسیاری از منابع نزدیک به ۱,۱۰۰ متر از سطح دریا ذکر شده است. به‌دلیل نزدیکی به مریان، شما می‌توانید خانه‌هایی با دیوار سفید، بام‌های سفالین یا چوبی و چشم‌اندازهای کوهستانی آن را مشاهده کنید که مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرند.
آدرس روستای آق اولر: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، دهستان کوهستانی تالش، روستای آق‌اولر (آق‌قولر)
قلعه صلصال لیسار
قلعه صلصال (سلسال) بر فراز تپه‌ای سنگی در دهستان لیسار قرار دارد و از نقاط دیدنی نزدیک به ییلاق مریان به‌شمار می‌آید. دسترسی زمینی از مریان تا لیسار حدودا بین ۳۰ تا ۵۰ کیلومتر و نزدیک به یک‌ساعت تا ۱/۵ ساعت رانندگی طول می‌کشد که بازدید قلعه را برای شما به یک نیم‌روز مناسب تبدیل می‌کند. این بنای سنگی با ملات ساروج، بر سازه‌ای به وسعت حدود ۴۰×۵۰ متر و در ارتفاع تقریبی ۸۰ تا ۱۰۰ متر از دشت ساخته شده و بیشترین کاربرد آن نظارت و دیده‌بانی نظامی عنوان شده است. درباره قدمت این قلعه، اختلاف‌نظر وجود دارد؛ برخی دوره ساسانی و برخی دوره سلجوقی را ذکر کرده‌اند. در انتهای مسیر، جاده خاکی و ناهموار می‌شود؛ بنابراین بهتر است کفش مناسب، آب و دوربین همراه داشته باشید.
آدرس قلعه صلصال لیسار: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش لیسار، دهستان لیسار، قلعه صلصال
دریاچه سراگاه
دریاچه سراگاه، در روستای سراگاه و حدود ۱۰ کیلومتری شمال‌غرب شهر تالش قرار دارد و به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی نزدیکِ ییلاقِ مریان برای نیم‌روزگردی مناسب است. از آنجا که مریان در ارتفاع حدود ۱,۰۸۰ متر و سراگاه در تراز نزدیک به سطح دریا (پایین‌دست؛ حدود ۳۰ الی ۴۰ متر) واقع شده‌اند، مسیر بین این دو چشم‌انداز قابل‌توجهی از کوهستان به دشت و جنگل ارائه می‌دهد. فاصله تقریبی بین مریان و سراگاه با خودرو حدود ۲۰ الی ۳۰ کیلومتر و تقریبا ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان می‌برد (بستگی به مسیر و وضعیت جاده دارد)؛ بنابراین شما می‌توانید برنامه‌ریزی کنید که بازدید از این دریاچه را در یک نیم‌روز انجام دهید. اگرچه دریاچه مورد اشاره عمدتا به‌صورت آبگیر محلی و محل پرورش ماهی استفاده می‌شود، ولی زیبایی غیرقابل‌انکاری دارد که دیدنش را به‌صورت‌کلی ارزشمند می‌کند.
آدرس دریاچه سراگاه: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش مرکزی، دهستان ساحلی جوکندان، روستای سراگاه، دریاچه سراگاه (سد سراگاه)
جنگل گیسوم
جنگل گیسوم، با پوشش هیرکانی و تونل‌های درختی که بلافاصله به ساحل منتهی می‌شود، یکی از دیدنی‌های نزدیکِ مریان است و برای یک نیم‌روز یا روز کامل گردش از مریان مناسب است. فاصله تقریبی از مریان تا گیسوم بسته به مسیر بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه رانندگی است؛ چنانچه از تالش حدود ۲۰ الی ۲۳ کیلومتر فاصله دارد و مساحت آن حدود ۸۰ هکتار ذکر شده است. شما می‌توانید در دالان‌های جنگلی پیاده‌روی کنید، از ساحل مجاور برای عکس‌برداری بهره ببرید و تفریحات آبی محدودی را تجربه کنید؛ از همین رو است که در بسیاری از منابع، بهترین زمان بازدید از جنگل گیسوم، بهار، تابستان و نیمه اول پاییز عنوان می‌شود.
آدرس جنگل گیسوم: استان گیلان، شهرستان تالش، بخش اسالم، دهستان خاله‌سرا، روستای گیسوم، پارک جنگلی و ساحل گیسوم
سورتمه تالش
در میان مسیرهای جنگلی و مناطق دیدنی اطراف روستای مریان، سورتمه تالش یکی از جاذبه‌هایی است که گردش و سفر را با هیجانی متفاوت تکمیل می‌کند. این سورتمه در نزدیکی جنگل سیاهداران و در جنوب‌شرقی شهر تالش قرار دارد و با فاصله‌ای حدود ۴۰ دقیقه‌ای از مریان، در ارتفاعی چشم‌نواز میان درختان انبوه گیلان ساخته شده است. مسیر ریلی آن حدود ۱,۰۵۵ متر طول دارد و در سال ۱۳۸۹ با همکاری مهندسان آلمانی راه‌اندازی شد. حرکت مارپیچ آن از دل جنگل به سمت چشم‌اندازهای ساحل خزر، ترکیبی از طبیعت و هیجان را در یک مسیر امن به‌وجود آورده است. سورتمه تالش از لحاظ ایمنی مجهز به ترمز دستی است و می‌توانید از آن به‌صورت تک‌نفره یا دونفره استفاده کنید.
آدرس سورتمه تالش: استان گیلان، شهرستان تالش، شهر تالش، پارک جنگلی سیاهداران، بام شهر تالش، مجموعه سورتمه ریلی تالش
سخن پایانی
کوتاه آنکه، مریان تالش، روستایی تاریخی در ارتفاعات شهرستان تالش، تلفیقی از طبیعت سرسبز، باغ‌های میوه و آثار تاریخی با ارزش است. گورستان پیش‌ازتاریخ آن، کاخ سردار امجد و حمام تاریخی مریان، هر یک بخشی از فرهنگ و تاریخ منطقه را به نمایش می‌گذارند و نشان می‌دهند چرا این روستا ارزش بازدید دارد. چشم‌اندازهای طبیعی، مسیرهای دسترسی مناسب و امکانات نسبی منطقه، آن را برای گردشگران با هر برنامه زمانی، حتی برای نیم‌روز قابل دسترس می‌کند. حال که با دیدنی‌ها و اهمیت این روستا آشنا شدید، می‌توانید نظر خود را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید و در صورتی که از سفر به مریان خاطره‌ای یا تجربه‌ای دارید، آن را از ما دریغ نفرمایید.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر می‌دهید.