غار کاوات | خنکای طبیعت در غارهای آبی کرمانشاه
مبینا قراباغی در دامنه شرقی کوه شاهو و در حصاری از درختان جنگل‌های اورامانات، غاری کاوات‌نام از دیدگان زیادی پنهان مانده؛ غاری آهکی و طبیعی در نزدیکی روستای شبانکاره از توابع شهرستان جوانرود. دهانه‌ای بزرگ با حدود ۸ متر عرض و ۱۵ متر ارتفاع، آغاز راهی است به تالاری سنگی با دیواره‌هایی بلند و حوضچه‌هایی زلال که در سکوت غار می‌درخشند. کاوات نه‌فقط اینکه یکی از بزرگ‌ترین غارهای طبیعی منطقه است، که حتی تا سال‌ها منبع تامین آب شرب جوانرود و چند روستای اطراف هم بوده است. ساختار آهکی و جریان‌های زیرزمینی این غار، آن را به پدیده‌ای جذاب برای زمین‌شناسان، طبیعت‌گردان و به‌خصوص غارنوردان تبدیل کرده است. با توجه به نزدیکی آن به تفرجگاه شبانکاره و چشم‌اندازهایی چون جنگل‌های بلوط، جای تعجب نیست که برخی گردشگران این منطقه را در شمار بهترین جاذبه‌های دیدنی اورامانات قرار دهند. در ادامه همراه ما بمانید تا به زوایای مختلف این غار شگفت‌انگیز بپردازیم.
معرفی غار کاوات
غار کاوات، یکی از غارهای ارزشمند و از جالب ترین جاهای دیدنی کرمانشاه، در دامنه‌های کوه شاهو در منطقه اورامانات و نزدیک روستای شبانکاره واقع است. دهانه‌اش با ابعادی در حدود ۸×۱۵ متر در ارتفاع حدود ۱,۶۶۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. راهی به تالاری وسیع مشاهده می‌شود که پهنا و طول آن به ترتیب به حدود ۷۰×۱۱۵ متر و ارتفاع داخل آن تا حدود ۸۰ متر می‌رسد. این فضا با شیب تند و درونش شامل حوضچه‌هایی نه‌چندان عمیق در کنار نهرهاست که بازتابی از تعامل پیچیده آب با ساختار آهکی غارند؛ ویژگی‌هایی که بیشتر از اینها در موردشان خواهید دانست.
موقعیت جغرافیایی غار کاوات
غار کاوات یکی از نقاط طبیعی شاخص در استان کرمانشاه است که در مسیر راه کرمانشاه–پاوه، در دامنه رشته‌کوه شاهو و شمال دره زیبای غار قوری‌قلعه قرار دارد؛ در حدود ۲ کیلومتری غار قوری‌قلعه و در نزدیکی روستای شبانکاره از توابع شهرستان روانسر واقع شده است. دهانه این غار در ارتفاع تقریبی ۱,۶۶۰ متر از سطح دریا قرار گرفته و ابعاد ابتدایی آن حدود ۸×۱۵ متر است. با پیشروی در آن، محوطه‌ای پهناور به اندازه ۷۰×۱۱۵ متر با سقفی بلند (حدود ۶۱ تا ۸۰ متر) پیش چشم شما باز می‌شود. این موقعیت خاص جغرافیایی، در دل طبیعت کوهستانی و در مجاورت منابع آبی، ضمن آنکه چشم‌اندازی کم‌نظیر فراهم می‌کند، بلکه حتی عاملی کلیدی در تامین آب آشامیدنی جوانرود و روستاهای اطراف بوده است.
ویژگی های غار کاوات
احتمالا دیگر بر این واقعیت واقف شده‌اید که غار کاوات، واقع در رشته‌کوه شاهو و در شمال دره قوری‌قلعه، یکی از غارهای آبی برجسته در استان کرمانشاه است. دهانه آن ۸×۱۵ متر و در ارتفاع حدود ۱,۶۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد. با شیبی تند، وارد محوطه‌ای عظیم به ابعاد تقریبی ۷۰×۱۱۵ متر و بلندی سقف ۶۱ تا ۸۰ متر می‌شوید. پس از حدود ۴۰ متر ورود، برکه‌ای با طول ۱۵ متر و عمق بین ۰٫۷ تا ۱٫۵ متر ظاهر می‌شود؛ از این پس است که غار به دو شاخه تقسیم می‌شود.
جریان آب‌های زیرزمینی غار کاوات
آب جاری در کف غار کاوات، پیش از اینکه به برکه‌ای ۱۵ متری با عمقی میان ۷۰ سانتی‌متر تا حدود ۱٫۵ متر برسد، مسیر پررمزورازی را پشت سر می‌گذارد. همانطور که اشاره شد، پس از محوطه اولیه، غار به دو شاخه مجزا تقسیم می‌شود که شاخه سمت چپ عمقی کمتر از ۸ متر دارد و این در حالی است که سمت راست به حفره‌ای با سفره زیرزمینی و طول تقریبا ۶۰ متر منتهی می‌شود.
دیدنی های اطراف کاوات
شاید اولین مکانی که در اطراف غار کاوات به چشم هر جنبنده‌ای می‌آید، تفرجگاه شبانکاره باشد که یکی از مقاصد مورد توجه گردشگران در فصل‌های بهار و تابستان است. این تفرجگاه در بخش شاهو از شهرستان روانسر قرار گرفته و به علت چشمه‌های متعدد، هوای پاک و طبیعت بکر، انتخابی مناسب و درخور برای قدم‌زدن و استراحت است. حضور سمندر کردستانی در آب‌های سرد این ناحیه، ارزش زیست‌محیطی منطقه را افزایش می‌دهد. از اینها گذشته، جنگل‌های بلوط زاگرس در این حوالی نمایانگر اکوسیستم غنی زاگرس هستند؛ گستره‌ای که حدود ۶ میلیون هکتار را پوشش می‌دهد و مهم‌تر آنکه، بیش از ۷۰٪ گونه‌های جنگلی آن را بلوط تشکیل می‌دهد. اگرچه این پوشش گیاهی چشم‌اندازی نمایشی پدید آورده است، ولی اهمیتی فراتر از زیبایی دارد و پرداختن به جزئیات بیشتر را به ادامه مطلب می‌سپاریم.
تفرجگاه شبانکاره
تفرجگاه شبانکاره در دل منطقه اورامانات و در مجاورت غار کاوات قرار گرفته است. این نقطه کوهپایه‌ای میان جوانرود، روانسر و پاوه، با چشم‌اندازهایی چند و متنوع از جنگل‌های بلوط، باغ‌ها و چشمه‌های جاری شناخته می‌شود و در فصل بهار و تابستان میزبان گردشگران بسیاری است. روستای شبانکاره که این مجموعه در آن واقع شده، در سال ۲۰۲۰ میلادی به‌عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری معرفی شد و با هوای مطبوع و طبیعت دست‌نخورده، جذابیت بسیار بالایی دارد. توسعه زیرساخت‌های محلی اعم از مسیرسازی و دسترسی بهتر، همگی می‌تواند تجربه بازدید از این مکان را بهبود بخشد.
جنگل های بلوط شبانکاره
در دامنه‌های کوهستانی نزدیک شبانکاره، بخشی از رویشگاه زاگرس جنوبی قرار دارد که درختان بلوط ایرانی (Quercus persica) را در خود جای داده است. این جنگل‌ها در ارتفاع ۶۵۰ تا ۲,۴۰۰ متری و در اقلیمی گرم و نیمه‌خشک رشد می‌کنند؛ جایی که پوشش‌های جنگلی دیگر کمتر دیده می‌شود، و همین مسئله، ارزش زیست‌محیطی آن را برجسته‌تر هم کرده است. جنگل‌های بلوط شبانکاره علاوه‌بر تامین اکسیژن و تثبیت خاک، میزبان گونه‌هایی چون زالزالک، بنه، زبان گنجشک و افرا هستند. بااین‌حال، تهدیدهایی مانند خشکیدگی درختان بلوط، که تاکنون بیش از یک میلیون هکتار از زاگرس را تحت‌تاثیر قرار داده، و بهره‌برداری‌های انسانی، بقای این منطقه را با چالش‌های متعددی روبه‌رو کرده است. بازدید از این جنگل‌ها در فصول بهار و پاییز توصیه می‌شود تا ضمن بهره‌مندی از طبیعت، به حفاظت از آن نیز کمک شود.
غار قوری قلعه
غار قوری‌قلعه در ۲۵ کیلومتری شهر روانسر در استان کرمانشاه قرار دارد و با حدود ۱۲ کیلومتر طول و بیش از ۳,۱۰۰ متر عمق، به‌عنوان بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه شناخته می‌شود. قدمت این پدیده طبیعی به حدود ۶۵ میلیون سال پیش و دوره مزوزوئیک بازمی‌گردد . درون غار تالارهای باشکوهی با نام‌های «مریم»، «کوهان‌شتر»، «برزخ»، «بلور» و «عروس» قرار دارند که با قندیل‌های کریستالی، حوضچه‌های عمیق تا ۱۴ متر و آبشارهایی به ارتفاع ۱۰ تا ۱۲ متر تزیین شده‌اند . دمای داخلی غار ثابت و خنک، بین ۷ تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد است و بازدید در همه فصول قابل انجام است . این غار همچنین سکونتگاهی برای گونه‌های جانوری مختلفی مانند خفاش موش‌گوشی و سمندر خال‌زرد بوده است . این را هم در نظر داشته باشید که آثار باستانی ارزشمندی از دوران ساسانی از قبیل ظروف نقره‌ای، سکه و سفال در این محل کشف شده‌اند .
سخن پایانی
غار کاوات با دهانه‌ای بلند در دامنه کوه شاهو، یکی از ارزشمندترین جاذبه‌های طبیعی اورامانات به‌شمار می‌رود. از ساختار آهکی و موقعیت جغرافیایی‌اش گرفته تا جریان آب‌های زیرزمینی درون آن، همگی این غار را به مکانی جذاب برای طبیعت‌گردی و زمین‌شناسی تبدیل کرده‌اند. نزدیکی آن به تفرجگاه شبانکاره و جنگل‌های بلوط، بستر مناسبی جهت سفری یک‌روزه یا کمپینگ خانوادگی فراهم می‌کند. علاوه‌براین، دسترسی نسبتا راحت از جوانرود و مجاورت با غار قوری‌قلعه که یکی از معروف‌ترین غارها در سطح آسیا است، می‌تواند برنامه سفر شما را متنوع‌تر و کامل‌تر از پیش کند. به هر صورت، اگر تاکنون از این منطقه دیدن کرده‌اید یا قصد سفر به آن را دارید، خوشحال می‌شویم دیدگاه و پرسش‌های خود را پایین همین صفحه با ما در میان بگذارید و لطف شما افزون باد؛ حال چه رسد به اینکه شما اطلاعات دقیق‌تری از این مکان داشته باشید و آن را به ما ارزانی کنید.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر می‌دهید.