چشمه کانی گراوان | چشمه ای جوشان با آبی که به صورت طبیعی گازدار است!
مبینا قراباغی تا حالا اسم چشمهای را شنیدهاید که بهخاطر املاح بسیار زیاد، حتی نمیشود از آبش یک جرعه نوشید اما همچنان یکی از مقصدهای پربازدید سردشت باشد؟ چشمه گراوان دقیقا همان مکان است؛ چشمهای معدنی با شوری بالا، آب گازدار و سازه آهکی مشخص که در شمالشرق سردشت و در نزدیکی شهر ربط قرار دارد و بهدلیل ویژگیهای طبیعی آن در مسیرهای گردشگری منطقه دیده میشود. پس اگر میخواهید مکان دقیق چشمه، دلیل نامگذاری، وضعیت سازههای آهکی، ویژگیهای آب و مسیر دسترسی را بدون توضیحات اضافی و فقط بهصورت کاربردی بدانید، ادامه مطلب برای شما ترتیب داده شده است.
معرفی چشمه کانی گراوان سردشت
چشمه جوشان گراوان سردشت یکی از جاذبههای طبیعی استان آذربایجانغربی است که با خروج آب معدنی شور و گازدار از دل زمین همراه است. این منبع طبیعی به خاطر انباشت املاح زیاد و رسوبگذاری آهکی اطراف خود، منظرهای غیرمعمول و چشمنواز ایجاد کرده است. محیط پیرامون چشمه ترکیبی از زمین آهکی، پوشش گیاهی منطقه و جویبارهای طبیعی است که آن را برای بازدیدکنندگانی که به طبیعت و پدیدههای زمینشناسی علاقه دارند، مناسب میکند. اگر در پی مقصدی هستید که هم طبیعت، هم زمینشناسی و هم منظرهای متفاوت ارائه دهد، این چشمه گزینهای قابل توجه برای شما خواهد بود.
علت نام گذاری چشمه کانی گراوان
نام چشمه کانی گراوان از زبان یا گویش کُردی گرفته شده است؛ «کانی» به معنای چشمه و «گراوان» بهطور رایج «آب سنگین» یا «آب سخت» ترجمه میشود. این نامگذاری با ویژگی آب چشمه ارتباط دارد، زیرا در هر لیتر آن حدود یک گرم املاح معدنی اعلام شده و همین ترکیب، آب را سنگینتر و متمایز کرده است. در برخی گویشهای کردی، ریشه «گر/گەر» نشانه سنگینی و سختی و پسوند «ـوان» به معنای دارا بودن است؛ بنابراین «گراوان» میتواند به آب با جریان سنگین اشاره داشته باشد.
برداشت دیگری نیز وجود دارد که «گراو» را به رسوبات آهکی و زمینهای سفیدرنگ نسبت میدهد؛ موضوعی که با تراورتنهای اطراف چشمه سازگار است. همچنین در برخی گویشها، «گر» معنای شدت دارد و میتواند بیانگر جوشش نیرومند و دائمی آب باشد. مجموعه این برداشتها نشان میدهد که هنگام بررسی منشا نام چشمه، شما باید این نکته را در نظر داشته باشید که ریشه آن زبانی است و ویژگیهای آب و محیط پیرامون را بازتاب میدهد.
ویژگی های خاص چشمه جوشان گراوان
آب چشمهای که در نزدیکی سردشت قرار دارد بهدلیل املاح معدنی بالا شناخته میشود؛ میزان املاح آن به بیش از یک گرم در هر لیتر میرسد و همین ویژگی، آب را شور و گازدار کرده است. هرچند برای نوشیدن مناسب نیست، اما برخی منابع محلی آن را برای بهبود ناراحتیهای پوستی و دردهای عضلانی سودمند دانستهاند.
در مجاورت این چشمه، سازهای آهکی دیده میشود که در اثر رسوب طولانیمدت املاح شکل گرفته و ارتفاع آن حدود ۲۰ متر برآورد شده است. رنگهای سفید تا زرد متمایل به نارنجی این توده سنگی در کنار پوشش گیاهی اطراف، چشماندازی متفاوت ایجاد میکند. هنگام بازدید، شما میتوانید جریان پیوسته آب را ببینید که روی بدنه آهکی حرکت میکند و صدای آرام و یکنواخت آن هنگام خروج از دل کوه تجربهای دلپذیر برایتان خواهد بود.
چشمه کانی گراوان کجاست؟
چشمه کانی در استان آذربایجان غربی، در شهرستان سردشت واقع است؛ البته اگر بخواهیم موقعیت دقیقتری از این چشمه به شما ارائه کنیم، باید بگوییم که این چشمه تقریبا در ۱۲ کیلومتری شمالشرقی مرکز سردشت و در همسایگی روستای «کانی گویز»، و تقریبا در فاصله ۲ کیلومتری از شهر ربط قرار دارد. حال اینکه از نظر طبیعی، این منطقه در جنوبشرقی حوضه رودخانه زاب واقع شده است.
آدرس چشمه کانی گراوان: استان آذربایجان غربی، شهرستان سردشت، ۱۲ کیلومتری شمالشرقی مرکز سردشت
دسترسی به چشمه کانی گراوان
برای بازدید از این چشمه، ابتدا باید خود را به استان آذربایجان غربی برسانید و به سمت شهرستان سردشت حرکت کنید. از آنجایی که این جاذبه طبیعی حدود ۱۲ کیلومتری شمالشرقی سردشت و تقریبا ۲ کیلومتری شهر ربط فاصله دارد، باید از سردشت به سمت ربط بروید. مسیر دسترسی نسبتا ساده است؛ از شهرهای مهاباد یا بانه میتوانید با خودرو یا وسایل نقلیه عمومی وارد جاده مهاباد-سردشت شوید، سپس در حوالی ربط از جاده اصلی به سمت تابلو راهنما تغییر مسیر دهید. حدود یک کیلومتر مسیر پایانی خاکی است، بنابراین بهتر است خودرو را در پارکینگ تعبیهشده پارک کنید و بقیه مسیر را پیاده طی کنید. با رعایت این نکات، بازدید برای شما، چه با خودروی شخصی و چه با وسایل عمومی، راحت و امکانپذیر خواهد بود.
بهترین زمان برای بازدید از چشمه آب معدنی سردشت
بهار (فروردین تا خرداد) و پاییز (مهر تا آبان) برای سفر به این چشمه آبمعدنی برای شما مناسبترین زمان هستند. در این ماهها، هوای سردشت برای حضورتان معتدل و دلپذیر است و طبیعت اطراف چشمه با طراوت و سرسبزی، چشماندازی بهتر برای گردش فراهم میکند. در این فصول، جریان آب رودخانه مجاور پرآب و زلال است و ترکیب نم و سبزی طبیعت، تجربه بازدیدتان از این منطقه را دلنشینتر میسازد. همچنین رنگهای طبیعی سازه آهکی و خاک اطراف چشمه در نور بهار و پاییز جلوهای جذابتر برایتان ایجاد میکند.
نکات بازدید از چشمه
قبل از بازدید از چشمه مورد اشاره، رعایت چند نکته ساده ایمنی و کاربردی ضروری است تا پیمایش مسیر و از پس آن، بازدید از این چشمه، بدون مشکل انجام شود و تجربه شما موثر و بهیادماندنی باشد:
پارک خودرو قبل از مسیر خاکی: بخش انتهایی مسیر تا چشمه خاکی است، پس خودروی خود را در پارکینگ کنار جاده اصلی پارک کنید و مسیر باقیمانده را پیاده طی نمایید.
همراه داشتن وسایل ضروری: آب آشامیدنی، خوراکی سبک، کفش مناسب پیادهروی، لباس مناسب فصل، کیسه زباله و کلاه آفتابگیر با خود ببرید؛ امکانات خرید یا اقامت در محل وجود ندارد.
اقامت و کمپینگ: در نزدیکی چشمه هیچ اقامتگاه رسمی وجود ندارد؛ اگر قصد شبمانی دارید، میتوانید با تجهیزات مناسب کمپینگ در اطراف منطقه بمانید یا به شهرهایی مانند سردشت یا مهاباد مراجعه کرده و در هتلها یا مهمانپذیرها اقامت کنید.
احتیاط در استفاده از آب چشمه: آب چشمه معدنی و گازدار است؛ شوری آن باعث میشود برای نوشیدن توصیه نشود و اگر برای کاربرد درمانی یا پوستی میخواهید استفاده کنید، با احتیاط و ترجیحاً پس از مشورت عمل کنید.
حفظ محیط زیست و طبیعت: زبالهها را با خود ببرید، از روشن کردن آتش یا آسیب زدن به سازه آهکی خودداری کنید تا طبیعت بکر منطقه حفظ شود.
بدیهی است که با رعایت این نکات، بازدید شما ایمن، سازمانیافته و سازگار با طبیعت خواهد بود و از دیدن محیط بکر منطقه بیشترین بهره را خواهید برد.
سازههای آهکی اطراف چشمه کانی گراوان
در اطراف این چشمه کانی، یک توده آهکی طبیعی شکل گرفته که نتیجه رسوب سالیان دراز املاح فراوان آب است. طبق اطلاعات برگرفته از منابع معتبر، ارتفاع این سازه تقریبا ۲۰ متر برآورد شده است. سطح این ساختار سنگی با گذر زمان از رنگ سفید به زرد مایل به نارنجی تغییر کرده و در کنار سبزی طبیعت پیرامون، منظرهای چشمنواز میآفریند؛ تضاد رنگها و فرم مخروطی سازه سبب شده این نقطه در میان دیدنیهای استان آذربایجان غربی بسیار مورد توجه باشد.
آبی که از دل زمین میجوشد، با عبور از این بدنه آهکی، املاح خود را به تدریج رسوب میدهد؛ انباشت این رسوبات به مرور موجب بزرگتر شدن سازه میشود، بنابراین ارتفاع و شکل مخروطی آن با گذشت زمان تغییر میکند. توصیه میشود هنگام نزدیک شدن به بدنه سنگی با احتیاط قدم بردارید، زیرا ممکن است سطح آن برای شما لغزنده باشد. همچنین بهدلیل نبود امکانات رفاهی، بهتر است با تجهیزات مناسب مانند کفش پیادهروی و آب آشامیدنی به این محل مراجعه کنید.
سخن پایانی
چشمه کانی گراوان مقصدی است که با آب شور و گازدار، سازههای آهکی چشمگیر و موقعیتی در دسترس، تصویری روشن از زیباییهای طبیعی سردشت ارائه میکند. اگر مسیرتان به سردشت میخورد و دنبال مکانی متفاوت برای توقفی کوتاه هستید، چشمه گراوان انتخابی در خور خواهد بود. اکنون نوبت شماست که نقش خود را ایفا کنید؛ اگر تجربهای از گراوان دارید یا پس از بازدید از این چشمه نکتهای یافتید که با اطلاعات این مقاله همخوانی ندارد یا از قلم افتاده است، آن را در بخش نظرات ثبت کنید تا هم ما و هم دیگران نیز بهرهمند شوند.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر میدهید.